NHẤT HUY NHI THÀNH
一挥而成
Nhấc bút lên là thành công
Giải
thích: Hễ nhấc
bút lên là thành công. Chỉ văn tài mẫn tiệp, viết chữ, làm văn hoặc vẽ tranh tốc
độ cực nhanh.
Xuất xứ: Nguyên . Thoát Thoát đằng 脱脱等: Tống sử - Văn Thiên Tường liệt truyện 宋史 - 文天祥列传.
Nhân sinh tự cổ
thuỳ vô tử
Lưu thủ đan tâm
chiếu hãn thanh
人生自自古谁无死
留取丹心照汗青
(Từ xưa đến nay, đời người ai mà không chết
Chỉ làm sao lưu tấm lòng son chiếu
rọi trong sử xanh)
Hai
câu thơ này là danh cú lưu truyền thiên cổ của Hữu thừa tướng triều Nam Tống là
Văn Thiên tường 文天祥
lưu lại trước khi bị
quân Nguyên sát hại.
Văn
Thiên Tường lúc trẻ đã rất tài hoa. Năm 20 tuổi đậu Tiến sĩ, tại Tập Anh điện 集英殿tiếp nhận hoàng đế điện thí.
Đương thời là Lí Tông Triệu Vân 理宗赵昀 tại vị, triều chính mục nát, yếu đuối không có sức. Nhằm đối
với tệ đoan của triều đình, Văn Thiên Tường đã dẫn kinh cứ điển tiến hành
khuyên gián hoàng đế, viết liền một mạch hơn 10.000 chữ, không cần nháp, nhấc
bút lên là thành công (nhất huy nhi tựu - 一挥而就).
Hoàng
đế nhìn qua văn chương của Văn Thiên Tường, phê là đứng đầu. Khảo quan Vương Ứng
Lân 王应麟
bên cạnh cũng khen
Văn Thiên Tường:
Trung can như thiết,
thần khánh hạ bệ hạ đắc nhất nhân tài!
忠肝如铁臣庆贺陛下得一人才!
(Lòng dạ
trung thành vững bền như sắt thép, thần chúc mừng bệ hạ có được một nhân tài)
“Nhất huy nhi tựu”一挥而就 cũng được viết là “Nhất huy nhi thành” 一挥而成.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 15/3/2023
Nguyên tác Trung văn
NHẤT HUY NHI THÀNH
一挥而成
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004