NGUỒN GỐC HỌ KHƯƠNG
Về nguồn gốc họ (tính) Khương 姜 chủ yếu có 2
thuyết.
1- Xuất phát từ Viêm Đế Thần Nông thị 炎帝神农氏thời viễn cổ.
Liên
quan đến thuyết này, trong nhiều văn hiến có ghi chép. Thuỷ kinh chú 水经注nói rằng:
Kì thuỷ, hựu đông kính Khương thị thành nam,
vi Khương thuỷ.
岐水, 又东径姜氏城南, 为姜水
(Sông
Kì lại hướng về phía đông, chảy đến phía nam Khương thị thành, gọi là sông
Khương)
Thần
Nông thị 神农氏là một trong “Tam Hoàng” 三皇cổ
xưa nhất của Trung Quốc, sinh ra ở bên bờ sông Khương 姜phía
tây nam Kì Sơn 岐山Thiểm Tây 陕西, vì thế ông đã lấy
“khương” 姜làm họ (tính) của mình. Con cháu nối đời tương truyền.
Viêm Đế 炎帝là thuỷ tổ cúa họ Khương 姜.
Họ Khương cùng với 20 họ cổ như Cơ 姬, Uy (1),
đều bắt nguồn từ xã hội thị tộc theo chế độ mẫu hệ của hơn 2000 năm trước, là một
trong những họ cổ xưa nhất của Trung Quốc. Hậu duệ của Thần Nông cùng với họ
Khương còn có các họ khác là Tề齐, Phủ 甫, Thân 申, Lữ 吕, Kỉ 纪, Hứa 许, Hướng 向.
2- Xuất phát từ họ (thị) Hằng 恒đổi
sang.
Họ Khương 姜 ước chiếm 0.37% nhân khẩu của dân tộc Hán trong cả nước, chiếm vị trí thứ 60. Tỉnh Sơn Đông 山东 có nhiều người mang họ Khương.
Chú của người
dịch
1- Chữ “uy” này trong nguyên tác gồm bộ 女 (nữ) + 威 (uy).
Trong Khang Hi tự điển 康熙字典phiên thiết là: 於 (ư) 非phi âm 威 (uy).
Danh nhân
các đời
Khương Thượng 姜尚, từ Tử Nha 子牙, người Đông Hải 东海,
còn có tên là Lữ Thượng 吕尚, là vị thủ lĩnh của
tộc Khương 姜cuối đời Thương, là thuỷ tổ của nước Tề đầu đời
Khương
Duy 姜维, tự Bá Ước 伯约, người Thiên Thuỷ 天水nhà Thục Hán thời Tam Quốc, bái Chinh tây Tướng quân 征西将军, nối tiếp Chư Cát Lượng 诸葛亮làm
đại thần.
Đời Đường
có Tể tướng Khương Công Phụ 姜公辅, Khương Cách 姜格.
Nam Tống
có từ nhân, âm nhạc gia Khương Quỳ 姜夔. Còn có danh tướng
Khương Tài 姜才.
Đời
Minh có hoạ gia Khương Lập Cương 姜立纲, Khương Ẩn 姜隐.
Khương Bành 姜彭, người Dương Châu 扬州Giang Tô 江苏ngày nay, thư họa gia nổi tiếng đầu đời Thanh, là Thiên hạ đệ nhất về “hoạ vũ mao” 画羽毛.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 19/3/2023
Nguyên tác Trung văn
KHƯƠNG TÍNH UYÊN NGUYÊN
姜姓渊源
Trong quyển
BÁCH GIA TÍNH
百家姓
Biên soạn: Triệu Dương 赵阳
Cát Lâm Đại học xuất bản xã, 2005