Câu đối: Tụng cam đường, tích tai kim vô Thiệu Bá

 

誦甘棠惜哉今無召伯

歌麥穗幸矣古有張堪

Tụng cam đường, tích tai kim vô Thiệu Bá

Ca mạch tuệ, hạnh hĩ cổ hữu Trương Kham

                                                                           Huỳnh Chương Hưng

                                                                           Quy Nhơn 16/01/2023

Lấy ý từ câu 154 trong “Nhị độ mai”

Đọc ca mạch tuệ ngâm thơ cam đường

Cam đường 甘棠: Điển xuất từ bài Cam đường 甘棠trong kinh Thi.

          Bài Cam đường 甘棠ở phần Thiệu Nam 召南trong kinh Thi gồm 3 chương, mỗi chương 3 câu, biểu đạt lòng hoài niệm kính yêu của người dân đối với Thiệu Công 召公. Ngày trước Thiệu Công từng dừng chân nghỉ lại dưới cây cam đường, sự việc tuy đã qua, nhưng lòng yêu quý của mọi người đối với ông vẫn còn, người dân không thể nào quên.

Tế phế cam đường. Vật tiễn vật phạt, Thiệu Bá sở bạt.

                     Tế phế cam đường. Vật tiễn vật bị, Thiệu Bá sở khí

                     Tế phế cam đường. Vật tiễn vật bế, Thiệu Bá sở thuế.

蔽芾甘棠. 勿翦勿伐. 召伯所苃

蔽芾甘棠. 勿翦勿敗. 召伯所憩

蔽芾甘棠. 勿翦勿拜. 召伯所說

 (Cây cam đường tươi tốt. Chớ xén cành, chớ chặt cành. Vì Thiệu Bá từng ở lại nơi đó.

Cây cam đường tươi tốt. Chớ xén cành, chớ bẻ cành. Vì Thiệu Bá từng nghỉ lại nơi đó.

Cây cam đường tươi tốt. Chớ xén cành, chớ bẻ cong. Vì Thiệu Bá từng dừng chân nơi đó)

(“Thi kinh” Bạch thoại tân giải. Đài Loan: Trí Dương xuất bản xã ấn hành, 2004)

Mạch tuệ 麥穗: Điển xuất từ truyện Trương Kham 张堪.

          Trong Hậu Hán thư – Trương Kham truyện 汉书 - 张堪传có chép:

          Trương Kham 张堪tự Quân Du 君游, người đất Uyển Nam Dương 南阳. Lúc ông làm Thái thú ở Ngư Dương 渔阳, ngoài việc đánh lui kị binh Hung nô, ông còn khai khẩn  8000 khoảnh ruộng tại huyện Hồ Nô 狐奴, khuyến khích dân cày cấy làm giàu. được bách tính kính yêu. Để ca ngợi chính tích của Trương Kham, bách tính làm bài ca rằng:

Tang vô phụ chi

Mạch tuệ lưỡng kì

Trương quân vi chính

Lạc bất khả chi

桑无附枝

麦穗两歧

张君为政

乐不可支

(Cành lá dâu không mọc nhánh

Cây lúa mạch lại trổ hai bông

Trương quân cai trị

Dân vui sướng không gì sánh bằng)

          Cành dâu không mọc nhánh, cây lúa mạch lại trổ hai bông, đó là hiện tượng dị thường ít thấy. Người xưa mê tín, cho đó là xuất hiện điềm lành. Trương Kham trị lí vùng Ngư Dương, chú trọng việc nông tang, khuyến khích dân cày cấy, khiến cuộc sống của dân ấm no giàu có, Hung nô không dám xâm phạm.

https://www.cidianwang.com/lishi/diangu/5/25Di.htm

Previous Post Next Post