Câu đối: Khốc trúc khởi tri đương đới hiếu .....

 

哭竹豈知當戴孝

娛親不料已居憂

 

Khốc trúc khởi tri đương đới hiếu

Ngu thân bất liệu dĩ cư ưu

                                                                           Huỳnh Chương Hưng

                                                                           Quy Nhơn 22/11/2022

Khốc trúc 哭竹: Khóc trúc, điển xuất từ câu chuyện về Mạnh Tông 孟宗. Mạnh Tông tự Cung Vũ 恭武người nước Ngô thời Tam Quốc. Lúc nhỏ phụ thân đã qua đời, mẫu thân về già bệnh nặng thèm được ăn măng. Lúc bấy giờ là mùa đông không có măng, Mạnh Tông vào rừng trúc ôm lấy trúc mà khóc. Lòng hiếu thảo của ông cảm động đến trời, mặt đất bỗng nứt ra, mọc lên mụt măng. Mạnh Tông vô cùng vui mừng, liền hái mang về nấu canh dâng lên mẫu thân. Mẫu thân ăn qua bệnh liền thuyên giảm. Thành ngữ “Khốc trúc sinh duẫn” 哭竹生笋xuất phát từ câu chuyện này. “Khốc trúc sinh duẫn” là một trong “Nhị thập tứ hiếu”.

Ngu thân 娛親: Làm cho cha mẹ vui, điển xuất từ câu chuyện về Lão Lai Tử 老萊子. Ông họ Lai , nhưng không rõ tên nên người ta gọi ông là “Lão Lai Tử”. người nước Sở thời Xuân Thu. Lão Lai Tử thờ song thân rất có hiếu, luôn dâng lên cha mẹ những món ngon. Ông tuy đã 70 tuổi, nhưng chưa bao giờ nói rằng mình già. Trong Lễ kí 禮記có chép”

Phụ mẫu tại, hỗ ngôn bất xưng lão.

父母在, 互言不稱老

(Đương khi cha mẹ hãy còn, không bao giờ ông xưng là lão)

Ông thường mặc áo ngũ sắc, nhảy múa trước mặt song thân, làm điệu bộ động tác như trẻ con để chọc cho cha mẹ vui. Có lần ông gánh nước lên trên nhà, cố ý té ngã, rồi cất tiếng khóc như con nít. Về sau người ta dùng “Lão Lai y” 老莱衣để ví lòng hiếu thuận đối với người già. Thành ngữ “Hí thái ngu thân”  戏彩娱亲xuất phát từ câu chuyện này. “Hí thái ngu thân” cũng là một trong “Nhị thập tứ hiếu”.

Đới hiếu 戴孝: Tức để tang, cư tang. Phụ mẫu qua đời, con cái nam nữ mặc sô gai để tang phụ mẫu gọi là “đới hiếu”

Cư ưu 居憂: Cũng chỉ việc cư tang phụ mẫu.

Previous Post Next Post