TỐ THỌ
“Tố thọ” 做寿 (làm lễ mừng thọ) cũng
gọi là “chúc thọ” 祝寿, là hoạt động mừng sinh nhật của người già.
Dân gian Trung Quốc lấy 50 tuổi trở xuống gọi là “tố sinh nhật” 做生日, 50 tuổi trở lên gọi là “tố thọ” 做寿. Hình thức tố thọ đại
đồng tiểu dị, nhìn chung căn cứ vào tình cảnh gia đình giàu nghèo mà định. Khi
làm lễ mừng thọ tại nhà, nơi gian chính thiết “thọ đường” 寿堂, dán “thọ tự” 寿字, kết “thọ thái” 寿彩, thắp “thọ chúc” 寿烛, một hạng mục quan trọng
chính là bày tiệc mời khách, mọi người tụ họp cùng chung vui. Trong buổi tiệc,
mì sợi gọi là “thọ miến” 寿面 là món không thể thiếu,
lấy ý nghĩa “phúc thọ miên trường” 福寿绵长. Bà con bạn bè đến
chúc mừng, tặng vật là “thọ đào” 寿桃, “thọ chướng” 寿幛, “thọ liên” 寿联. Người được chúc mừng,
mặc áo mới ngồi đoan trang ở giữa phòng, chắp hai tay lại đáp lễ. Nếu là người
ngang hàng đến chúc mừng, người nhận lễ đứng dậy xin đối phương miễn lễ; nếu là
lớp nhỏ khấu bái, người nhận lễ phải thưởng cho chúng ít tiền.
Nếu là thọ nhật của cha mẹ, con gái đã xuất giá cũng phải về
chúc mừng. Ở một số nơi, con gái xuất giá sẽ tặng trưởng bối giày mới do tự tay
mình làm để mừng thọ, còn có cả vải, mì sợi, rượu v.v… Nếu cha mẹ hãy còn mạnh
khoẻ, bất luận là hai người có cùng tuổi hay không cũng đều là “song thọ” 双寿, cho nên lễ vật tặng phải là hai phần.
Trong dân gian Trung Quốc, chúc thọ đa phần chú trọng “cửu” 九 và “thập” 十. “Cửu” 九 là cực số, mang ý nghĩa chí cực; “cửu” 九 (số 9) lại hài âm với “cửu” 久 (lâu dài), lấy ý nghĩa “thiên trường địa cửu” 天长地久, nhân đó cửu số gặp cửu hoặc bội số của cửu, phải cử hành đại điển, gọi là “khánh cửu” 庆九. Trong đó “hoa giáp thọ” 花甲寿và “bát thập thọ” 八十寿 là quan trọng nhất. Trung Quốc lấy 60 tuổi làm một hoa giáp, cho nên có một số địa phương cho rằng chỉ có đủ 60 tuổi mới gọi là “thọ” 寿, nhân đó sinh nhật 60 tuổi nhất định phải tổ chức long trọng. 80 tuổi được vinh dự gọi là “lão thọ tinh” 老寿星, cho nên “bát thập thọ” 八十寿 lại được gọi là “tố đại thọ” 做大寿, càng long trọng hơn lúc 60 tuổi.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 07/7/2022
Nguồn
BẤT KHẢ BẤT TRI ĐÍCH 3000 CÁ VĂN HOÁ THƯỜNG THỨC
不可不知的 3.000
个文化常识
Biên soạn: Tinh Hán 星汉
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2010