TRƯỚC
KIA LƯU NGUYỄN SAU NÀY BÙI TRƯƠNG (6)
Lưu Nguyễn 劉阮/刘阮: Tức Lưu Thần 刘晨 Nguyễn Triệu 阮肇, hai người vào núi hái thuốc gặp tiên. Chuyện
được chép trong Thái Bình Quảng Kí 太平广记 quyển 61, và trong U Minh Lục 幽明录.
Theo
U Minh Lục幽明录:
Niên
hiệu Vĩnh Bình 永平 thời
Hán Minh Đế 汉明帝, Lưu
Thần 刘晨 Nguyễn
Triệu 阮肇 người
huyện Thiểm 剡 cùng
vào núi Thiên Thai 天台 hái
cốc bì, lạc mất đường về, qua 13 ngày lương thực hết, đói sắp chết. Nhìn ra xa
thấy có một cây đào có trái, nhưng ở cheo leo bên vực, không có đường đi. Họ
bèn bám vào dây đằng dây cát mà leo lên. Mỗi người ăn mấy trái đỡ đói. Lại xuống
núi, lấy chén múc nước định súc miệng, bỗng thấy lá vu thanh theo dòng nước từ
trong núi trôi ra, lại thấy có một cái chén, trong đựng mè, cơm, hai người nói
với nhau rằng: “Có người ở gần đây”, bèn ngược dòng hai ba dặm ra khỏi núi thấy
một khe lớn, bên khe có hai cô gái, dáng mạo xinh đẹp. Hai cô thấy hai người cầm
chén bèn cười nói rằng:
- Hai
chàng Lưu Nguyễn, cầm chén đến đây.
Lưu Thần Nguyễn Triệu giật mình không biết
vì sao hai cô gái lại biết họ của mình, như là đã quen biết từ lâu, bèn mừng rỡ
tương kiến. Hai cô gái hỏi:
- Sao
mà đến muộn thế?
Nhân đó mời về nhà, nhà lợp ngói bằng đồng,
bên vách nam vách đông mỗi vách có một chiếc giường lớn, đều buông rèm, góc rèm
có gắn quả chuông nhỏ, đầu giường nạm vàng bạc chen nhau, có mười thị nữ đứng đợi
lệnh. Hai tiên nữ nói rằng:
- Hai
chàng Lưu Nguyễn, vượt núi non trắc trở, tuy được trái ngon nhưng hãy còn đói.
Mau dọn thức ăn.
Cơm mè, thịt dê núi khô, thịt bò đều rất
ngon. Ăn xong uống rượu, có một bầy tiên nữ đến, mỗi người bưng năm ba quả đào,
cười nói rằng:
- Chúc
mừng chàng rể đã đến.
Rượu say rồi ca hát. Lưu Nguyễn vui lo lẫn
lộn. Đêm đến, mỗi người một giường, tiên nữ đến, tiếng nói uyển chuyển trong trẻo,
hai người quên cả lo âu. Được 10 ngày, hai người xin về, tiên nữ nói rằng:
- Chàng
đã đến đây hưởng phúc, sao lại muốn về?
Hai người lưu lại được nửa năm. Khí hậu
cây cỏ đã vào xuân, trăm chim đua hót, hai người càng sầu bi, khổ cực van nài
xin được về quê. Tiên nữ bảo rằng:
- Làm
tội hai chàng đến thế này sao?
Bèn gọi đến ba bốn chục tiên nữ, tấu nhạc
đưa tiễn, chỉ đường cho hai người. Về đến quê nhà, bà con lưu lạc thất tán, nhả
cửa đổi thay, không ai nhận ra hai người. Hỏi ra mới biết đã được 7 đời, mọi
người truyền nhau rằng, người đời trước vào núi lạc mất đường về. Đến năm Thái
Nguyên 太元 nhà Tấn,
hai người bỗng nhiên lại đi, mà không biết đi đâu.
https://souyun.cn/Query.aspx?type=allusion&id=1506&key=%E5%8A%89%E9%98%AE
Bùi Trương 裴張/裴张: Bùi 裴 tức Bùi Hàng 裴航, còn Trương 张 thì chưa rõ là ai.
Câu chuyện Bùi Hàng 裴航 gặp Vân Anh 云英 được chép trong Thái Bình Quảng Kí 太平广记 quyển 50:
Vào niên hiệu Trường Khánh 长庆 thời Đường Mục Tông 唐穆宗, có một vị Tú tài tên Bùi Hàng 裴航, trên thuyền gặp được Phàn phu nhân 樊夫人, một người kì lạ. Phàn phu nhân tặng
cho một bài thơ:
Nhất ẩm quỳnh tương bách cảm
sinh
Huyền sương đảo tận kiến
Vân Anh
Lam Kiều tiện thị thần tiên
quật
Hà tất khi khu thướng Ngọc
Thanh
一饮琼浆百感生
玄霜捣尽见云英
蓝桥便是神仙窟
何必崎岖上玉青
(Uống được quỳnh tương trăm mối
cảm xúc sinh ra
Thuốc tiên giã xong sẽ thấy được
nàng Vân Anh
Lam Kiều chính là cung điện thần
tiên đó
Cần gì phải vất vả đến cung Ngọc
Thanh)
Bùi Hàng không hiểu ý. Sau đến vùng gần
Lam Kiều 蓝桥, nhân vì khát nước
bèn đến một nhà xin nước uống, thấy ba bốn gian nhà cỏ, trước cửa có một
bà lão đang dệt vải gai. Bùi Hàng xin nước, bà lão gọi:
- Vân
Anh, mang một li nước đến đây, lang quân muốn uống.
Bùi Hàng bỗng nhớ đến bài thơ. Đương
lúc kinh ngạc, thấy sau bức rèm có cánh tay đưa nước ra. Bùi Hàng uống hết, giở
rèm ra nhìn, thì thấy một cô gái vô cùng xinh đẹp. Bùi Hàng vừa thấy đã si mê,
bèn hướng đến bà lão xin được cầu hôn. Bà lão bảo rằng:
- Lão
chỉ có một đứa cháu gái. Trước đây, thần tiên có tặng cho lão thuốc tiên, bảo
phải dùng cối chày bằng ngọc giã 100 ngày mới uống được. Nếu cháu muốn cưới nó,
phải tìm cối chày bằng ngọc, lão sẽ gã cháu gái cho.
Bùi Hàng đồng ý, hẹn nội 100 ngày. Sau
khi đến kinh thành, việc thi cử gác qua một bên, chỉ biết nơi đường lớn ngõ nhỏ
tìm cối chày bằng ngọc. Qua mấy tháng sau, gặp được một ông lão bán đồ ngọc,
ông lão báo cho biết tại tiệm thuốc của người họ Biện 卞ở
Quắc Châu 虢州 có.
Bùi Hàng vội đến Quắc Châu, gom hết tiền bạc đem theo, bán cả đầy tớ và ngựa mới
đủ tiền. Mua được cối ngọc chày ngọc, đi bộ đến Lam Kiều, giao cho bà lão. Bà
lão bảo Bùi Hàng giã thuốc 100 ngày mới cho thành thân. Sau 100 ngày giã thuốc
thành, bà lão dẫn Bùi Hàng cùng Vân Anh vào trong núi, gặp rất nhiều tiên, Phàn
phu nhân cũng ở trong số đó, bảo Bùi Hàng và Vân Anh làm lễ thành thân. Sau Bùi
Hàng cũng đắc đạo thành tiên.
https://www.pinshiwen.com/yuexie/cysl/20190803189286.html
Tưởng duyên kỳ ngộ xưa nay
Trước kia Lưu, Nguyễn, sau này Bùi, Trương
(Bích Câu kì ngộ: 5- 6)
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 10/5/2022