BẦU NHAN ĐÃ SẠCH SÀNH SANH CÒN GÌ (42)
Bầu
Nhan: Tức bầu nước của Nhan Hồi.
Nhan Hồi 顏回tự Tử Uyên 子淵, người nước Lỗ thời Xuân Thu, học trò của Khổng Tử 孔子. Nhan Hồi thiên tư thông minh, nghèo nhưng hiếu học, là
người hiền nhất trong số đệ tử của Khổng Tử. Khổng Tử khen rằng:
Bất thiên nộ,
bất nhị quá
不遷怒, 不貳過
(Không bao giờ giận người khác, không bao giờ phạm lỗi
như thế lần thứ hai)
Đời sau xưng tụng Nhan Hồi là “Phục Thánh” 復聖.
Trong Luận ngữ - Ung
dã 論語 - 雍也 có
chép lời của Khổng Tử nói về Nhan Hồi:
Hiền tai, Hồi dã! Nhất
đan tự, nhất biều ẩm, tại lậu hạng, nhân bất kham kì ưu, Hồi dã bất cải kì lạc.
Hiền tai, Hồi dã!
賢哉, 回也! 一簞食, 一瓢飲, 在陋巷, 人不堪其憂, 回也不改其樂. 賢哉, 回也!
(Hiền đức thay, Nhan Hồi! Chỉ với một giỏ cơm, chỉ với một
bầu nước, sống nơi ngõ hẹp, người khác thì khó mà chịu được cảnh khổ này, nhưng
Nhan Hồi không bao giờ thay đổi niềm vui. Hiền đức thay. Nhan Hồi!)
https://dict.idioms.moe.edu.tw/idiomView.jsp?ID=5142&webMd=2&la=0
Từ câu nói của Khổng Tử nói về Nhan Hồi, thành ngữ Trung Quốc có câu “Đan tự biều ẩm” 簞食瓢飲 dùng để ví cuộc sống nghèo khổ, cũng dùng để ví cuộc sống an bần lạc đạo.
Vai còn đôi gánh thâm tình
Bầu Nhan đã sạch sành sanh còn gì
(Bích Câu kì ngộ: 41 - 42)
Lôi thôi cơm
giỏ nước bầu
Những loài yến
tước biết đâu chí hồng
(Bích Câu kì ngộ:
55 - 56)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 31/5/2022