Dịch thuật: Vu Định Quốc (Tể tướng Trung Quốc)

 

VU ĐỊNH QUỐC 

          Vu Định Quốc 于定国 (? – năm 40 trước công nguyên), tự Mạn Thiến 曼倩, Tể tướng triều Tuyên Đế 宣帝, Nguyên Đế 元帝thời Tây Hán. Ông là một trong những hiền thần thời Tây Hán. Mất vị bệnh.

Vu Định Quốc于定国 người huyện Đàm Đông Hải 东海 (nay là phia tây Đàm Thành 郯城 tỉnh Sơn Đông 山东). Phụ thân từng nhậm các chức Huyện ngục sử 县狱史, Quận quyết tào 郡决曹, nhân vì chấp chính công minh nên rất có danh tiếng nơi đó.

          Vu Định Quốc từng học tập pháp luật với phụ thân từ rất sớm. Sau khi phụ thân qua đời, ông kế thừa chức nghiệp của phụ thân, ban đầu làm Ngục sử 狱史, sau được thăng làm Quận quyết tào 郡决曹, Đình uý sử 廷尉史. Nhân vì tài năng kiệt xuất, lại được tiến cử làm Thị ngự sử 侍御史, rồi thăng làm Ngự sử trung thừa 御史中丞. Sau khi Xương Ấp Vương Lưu Hạ 昌邑王刘贺 tức vị, rất dâm loạn, làm những việc sai trái, Vương Định Quốc từng dâng thư can gián. Sau khi Lưu Hạ bị phế, Tuyên Đế tức vị, Hoắc Quang 霍光chấp chính, phàm những ai lúc ban đầu can gián Lưu Hạ đều được cất nhắc, Vu Định Quốc cũng được thăng làm Quang lộc đại phu 光禄大夫, Bình thượng thư sự 平尚书事, rất được Hoắc Quang tin dùng. Mấy năm sau, lại được điều làm Thuỷ hành đô quận 水衡,都郡 càng hơn chức Đình uý, chủ quản tư pháp toàn quốc.

          Sau khi Vu Định Quốc chủ quản tư pháp toàn quốc, thấy mình học thức không sâu, liền bái sư học tập kinh điển Nho gia như Xuân Thu 春秋. Ông tuy ở địa vị cao nhưng lại rất khiêm cung, lấy lễ đãi kẻ sĩ, đối với những người học thức uyên bác ông lại càng kính trọng, bất luận địa vị của đối phương thấp kém như thế nào, ông đều lấy lễ đối đãi. Trong việc thẩm lí án kiện, phán quyết của ông đều công bằng, vô cùng thận trọng khi xem xét, trong triều khen ngợi ông xứng đáng làm Đình uý, bách tính không có ai cảm thấy oan ức bất bình. Sau 18 năm nhậm chức Đình uý, ông được thăng nhậm Ngự sử đại phu 御史大夫. Năm 51 trước công nguyên, Thừa tướng Hoàng Bá 黄霸 bệnh và qua đời, ông tiếp nhận chức vụ Thừa tướng, được phong làm Tây Bình Hầu 西平侯.

          Sau khi Nguyên Đế tức vị, Vu Định Quốc vẫn giữ chức Thừa tướng, cùng phụ chính với Ngự sử đại phu Trần Vạn Niên 陈万年, hai người phối hợp ăn ý, cùng làm việc 8 năm, lập nhiều công đối với triều đình. Về sau, Cống Vũ 贡禹tiếp nhận chức Ngự sử đại phu, ý kiến thường không hợp với Vu Định Quốc, nhưng Nguyên Đế vẫn khẳng định ý kiến của Vu Định Quốc. Sau này nạn hồng thuỷ ở Bột Hải 渤海tràn lan, vùng Lũng Tây 陇西 nhiều lần động đất, liền nhiều năm thiên tai nhân hoạ, dẫn đến việc lưu dân đi khắp nơi. Có người dâng thư đem mọi việc quy lỗi cho đại thần triều đình. Nguyên Đế cũng mấy lần hạ chiếu quở trách Thừa tướng, Đại tư mã, Ngự sử đại phu đã không có cách cứu giúp nạn tai. Vu Định Quốc khủng hoảng, năm 43 trước công nguyên xưng bệnh, cố ý từ chức Thừa tướng trở về quê nhà dưỡng lão. Đại tư mã, Ngự sử đại phu cũng theo đó đồng bị bãi quan.

          Mấy năm sau, Vu Định Quốc bệnh và mất tại nhà, hưởng niên hơn 70 tuổi, được truy thuỵ là An Hầu 安侯. Con của ông là Vu Vĩnh 于永làm quan đến chức Ngự sử đại phu, còn lấy trưởng nữ của Tuyên Đế là công chúa Quán Đào 馆陶Lưu Thi 刘施 làm vợ.

                                                                   Huỳnh Chương Hưng

                                                                   Quy Nhơn 21/10/2021

Nguyên tác Trung văn

VU ĐỊNH QUỐC

于定国

Trong quyển

TRUNG QUỐC LỊCH ĐẠI TỂ TƯỚNG LỤC

中国历代宰相录

Chủ biên: Dương Kiếm Vũ 杨剑宇

Thượng Hải văn hoá xuất bản xã, 1999

Previous Post Next Post