ÔN THẦN LÀ VỊ THẦN NÀO
Ôn thần
瘟神là vị thần chủ về ôn dịch trong truyền thuyết cổ đại
Trung Quốc, cũng gọi là “Dịch thần” 疫神, “Ôn quỷ” 瘟鬼, “Dịch quỷ” 疫鬼.
Theo Thái Ung 蔡邕 trong
Độc đoán 独断: Chuyên Húc Thị 颛顼氏có
người con, sinh ra nhưng chết hoá thành quỷ, cư trú bên sông nước, làm “Ôn quỷ”.
Theo Tam giáo sưu thần đại toàn 三教搜神大全: Năm Khai Hoàng 开皇thứ
11 đời Tuỳ (năm 591), có Ngũ ôn thần hiện ra, tức Xuân ôn Trương Nguyên Bá 春瘟张元伯, Hạ ôn Lưu Nguyên Đạt 夏瘟刘元达, Thu ôn Triệu Công Minh 秋瘟赵公明, Đông ôn Chung
Sĩ Quý 冬瘟钟仕贵, Tổng quản Trung ôn Sử Văn Nghiệp 总管中瘟史文业, thế là năm đó ôn dịch lưu hành, Văn Đế 文帝 bèn
lập miếu, phong Ngũ ôn thần làm Tướng quân, sau Khuông Phụ Chân Nhân 匡阜真人thu phục Ngũ ôn thần làm bộ tướng. Thời Tuỳ Đường, đều
tế Ôn thần vào mùng 5 tháng 5.
Thuyết xua đuổi ôn dịch bắt
nguồn từ rất sớm. Theo Chu lễ 周礼ghi chép:
Phương
Tướng thị 方相氏đội da gấu, mang mặt nạ có 4 mắt đúc bằng vàng, thân
trên mặc áo đen phía dưới mặc xiêm đỏ, tay cầm cái qua tay kia giương cao cái
thuẫn, thống lĩnh quần lệ bốn mùa trừ nạn, tìm dịch quỷ trong nhà để xua đuổi.
Thời
Hán, trước ngày Lạp một ngày, làm lễ Đại Na 大傩,
gọi đó là “trục dịch”. Thời trước vùng Giang
Chú của người
dịch
1- Thời cổ ngày mùng 8 tháng Chạp là ngày Lạp.
2- Đại Na 大傩: “Na” 傩 là nghi thức xua đuổi dịch quỷ.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 06/8/2021
Nguồn
ĐẠO GIÁO THƯỜNG THỨC ĐÁP VẤN
道教常识答问
Tác giả: Khanh Hi Thái 卿希泰
Vương Chí Trung 王志忠
Đường Đại Triều 唐大潮
Giang Tô cổ tịch xuất bản xã, 1996