Dịch thuật: Phạm Lãi (tiếp theo kì 1)

 

PHẠM LÃI

(tiếp theo kì 1)

          Câu Tiễn gặp được Phạm Lãi, bèn hướng đến Phạm Lãi cầu cứu kế sách hưng Việt diệt Ngô.

          Phạm Lãi thử dò nói rằng:

          - Hiện tại quan trọng nhất là cần chiêu nạp rộng rãi hiền sĩ. Ông Thang nhà Thương có được Y Doãn 伊尹 mới đánh bại triều Hạ; Chu Vũ Vương 周武王 có được Khương Thượng 姜尚 mới đánh bại triều Thương; Tần Mục Công 秦穆公 trong chư hầu nhậm dụng Bách Lí Hề 百里奚, Tề Hoàn Công 齐桓公 nhậm dụng Quản Trọng 管仲, Tấn Văn Công 晋文公 nhậm dụng Hồ Yển 狐偃, nhân đó họ mới có thể xưng bá chư hầu. Nước Ngô sở dĩ xưng bá là do bởi nhậm dụng Ngũ Tử Tư 伍子胥. Là một vị quân chủ phải nhận thức được nhân tài tồn tài trong chốn vô danh. Người có danh, không nhất định phải có tài năng. Khương Thượng vốn không có danh tiếng, Y Doãn vốn chẳng qua là một tiểu thần, Phó Duyệt 傅说 vốn là một nô lệ.

          Câu Tiễn sau khi nghe đại luận trường thiên của Phạm Lãi, biết Phạm Lãi nói hoàn toàn đúng, nhưng cho rằng không có chút ý nghĩa thực tế, rất hư vô xa xăm, nên thất vọng về Phạm Lãi. Nhưng Câu Tiễn ngại trước mặt Văn Chủng, nên bái Phạm Lãi làm Đại phu.

          Câu Tiễn nghe biết Ngô Vương Phù Sai 夫差ngày đêm thao luyện binh mã, cho rằng nước Ngô sắp đánh nước Việt, bèn chuẩn bị đem quân thảo phạt nước Ngô. Phạm Lãi vội khuyên rằng:

          - Nước Ngô mạnh nước Việt yếu, chưa đến thời cơ để thảo phạt.

          Câu Tiễn không nghe, nói rằng:

          - Ta đã hạ quyết tâm rồi!

          Phạm Lãi viết thư cho Văn Chủng, tạm thời thoái ẩn:

          - Trí năng của tôi không được Việt Vương lợi dụng, đợi đến lúc nguy cấp nhất Việt Vương chịu dùng tôi, lúc đó tôi sẽ xuống núi. Nước Ngô trước khi thảo phạt nước Việt, nhất định sẽ thảo phạt nước Tề, mục đích là để giải trừ nỗi lo sau này. Nước Việt phải nhân thời cơ mở rộng quốc lực, làm cho nước giàu binh mạnh. Nếu Việt Vương không nghe những lời khuyến cáo của tôi, cứ nhắm mắt dùng binh, nhất định toàn quân sẽ bị tiêu diệt.

          Năm 40 trước công nguyên, Ngô Vương nghe tin nước Việt đại cử tấn công nước Ngô, vội thay đổi kế hoạch thảo phạt nước Tề. Ngô Vương Phù Sai bái Ngũ Tử Tư làm Đại tướng, thống lĩnh quân thuỷ lục phản kích nước Việt.

          Quân đội hai nước Ngô Việt giao chiến tại Phù Tiêu 夫椒, trong trận này, Đại tướng nước Việt bị giết chết, thuỷ quân còn lại chẳng được bao nhiêu. Việt Vương Câu Tiễn dẫn 5000 bại quân đến núp ở núi Cối Kê 会稽. Đại quân nước Ngô truy đuổi theo không tha, trên đường thiêu đốt cướp bóc, không việc ác nào mà không làm. Tiếp đó, phái đại quân vây khốn Việt Vương tại núi Cối Kê.

          Việt Vương vô cùng hối hận vì đã không nghe theo lời của Phạm Lãi. Lúc bấy giờ Phạm Lãi mới đến với Việt Vương, nói với Câu Tiễn rằng:

          - Thiên mệnh vô thường, kẻ có đức làm Vương. Tiên quân nước Việt, chưa hề vô đạo với bách tính. Việt Vương sau khi kế thừa vương vị, không thanh sắc vui chơi, không mất hết chí khí, ngoài ra cũng không kết oán với chư hầu. Tuy hiện tại nước Việt chịu khốn ách, nếu ngài có thể cùng bách tính chung hoạn nạn, kết giao cùng chư hầu, đến lúc đó nước Việt nhất định sẽ phục hưng, nước Ngô nhất định sẽ bại vong.

          Câu Tiễn nghiêm túc hỏi:

          - Ông có căn cứ gì không?

          Phạm Lãi đáp rằng:

          - Ngô Vương Phù Sai kế thừa vương vị, ham công hiếu chiến, mặc tình theo ý muốn, làm dân chúng lao khổ, tài vật hao tổn. Lại thường chinh chiến các nước, gây oán cùng nhiều nước như Tề, Việt, Sở. Đối với bách tính, Phù Sai càng tàn bạo bất nhân, bề tôi ai nấy bụng dạ đều xấu xa. Tôn Vũ 孙武 đã rời bỏ Phù Sai. Nước Ngô hiện tại tuy rất cường thịnh, nhưng giống như mặt trời sau buổi trưa, tuy rất nóng, nhưng nhanh chóng sẽ lặn về phía tây. Nước Việt bề ngoài tuy nhược tiểu, nhưng giống như ánh nắng buổi sớm đang lên, tuy lúc này nguy cơ trùng trùng, nhưng ánh nắng sẽ nhanh chóng toả khắp càn khôn, càng lúc càng rực rỡ.

          Câu Tiễn lại hỏi:

          - Thế thì trước mắt phải làm thế nào mới được?

          Phạm Lãi nói một cách kiên quyết:

          - Đầu hàng nước Ngô.

          Câu Tiễn trầm ngâm một lúc, cuối cùng đồng ý.

          Ngày hôm sau, câu tiễn phái đại thần Văn Chủng đi quy hàng.

                                                                 Huỳnh Chương Hưng

                                                                 Quy Nhơn 04/5/2021

Nguyên tác

PHẠM LÃI

范蠡

Trong quyển

HỔ CHI UY

虎之威

Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文

Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 2006.

Previous Post Next Post