Dịch thuật: Sầu này dằng dặc muôn đời chưa quên (2786) ("Truyện Kiều")

 

SẦU NÀY DẰNG DẶC MUÔN ĐỜI CHƯA QUÊN (2786)

            Trường hận ca 长恨歌 của Bạch Cư Dị 白居易 là trường thiên tự sự thi dài 120 câu. Toàn bài thơ miêu tả một cách hình tượng bi kịch ái tình giữa Đường Huyền Tông 唐玄宗 và Dương Quý Phi 杨贵妃. Thi nhân mượn nhân vật lịch sử và truyền thuyết, sáng tạo ra câu chuyện cảm động lòng người, đồng thời thông qua hình tượng nghệ thuật, tái hiện chân thực cuộc sống hiện thực, cảm hoá độc giả cả ngàn năm nay, chủ đề của bài thơ là “trường hận”. Bài thơ này có ảnh hưởng sâu rộng đối với các tác phẩm văn học đời sau. Bốn câu cuối trong bài, Bạch Cư Dị đã viết:

Tại thiên nguyện tác tị dực điểu

Tại địa nguyện vi liên lí chi

Thiên trường địa cửu hữu thời tận

Thử hận miên miên vô tuyệt kì

在天愿作比翼鸟

在地愿为连理枝

天长地久有时尽

此恨绵绵无绝期

(Trên trời nguyện làm chim liền cánh

Dưới đất nguyện làm cây liền cành

Trời đất dù cho có dài lâu cũng có lúc tận cùng

Nhưng mối hận này thì dằng dặc, mãi không bao giờ dứt)

https://baike.baidu.com/item/%E9%95%BF%E6%81%A8%E6%AD%8C/22524

Gọi là trả chút nghĩa người

Sầu này dằng dặc muôn đời chưa quên

(“Truyện Kiều” 2785 – 2786)

Dằng dặc: Là kéo dài mãi không hết.

(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)

Xét: Với câu 2786 này, theo ý riêng, Nguyễn Du đã lấy ý từ 2 câu cuối trong bài Trường hận ca:

Thiên trường địa cửu hữu thời tận

Thử hận miên miên vô tuyệt kì

Bản “Tư liệu Truyện Kiều  - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm, câu 2785 và 2786 là:

Gọi là GIẢ chút nghĩa người

Sầu này DẶC dặc muôn đời chưa quên

                                                     (Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)

                                                                 Huỳnh Chương Hưng

                                                                 Quy Nhơn 14/4/2021

Previous Post Next Post