孔子曰: 舟非水不行, 水入舟则没. 君非民不治, 民犯上则倾. 是故君子不可不严也, 小人不可不整一也.
(孔子家语 - 六本第十五)
Khổng Tử viết: Chu
phi thuỷ bất hành, thuỷ nhập chu tắc một. Quân phi dân bất trị, dân phạm thượng
tắc khuynh. Thị cố quân tử bất khả bất nghiêm dã, tiểu nhân bất khả bất chỉnh
nhất dã.
(Khổng Tử gia ngữ- Lục bản đệ thập ngũ)
(Khổng Tử
bảo rằng:
- Thuyền mà rời khỏi nước thì thuyền sẽ không
thể đi được, nước mà vào thuyền thì thuyền sẽ chìm. Vị quân chủ mà xa rời dân
thì không thể trị lí đất nước, dân mà phạm thượng gây loạn thì sẽ bị diệt vong.
Cho nên, quân tử không thể không nghiêm cẩn, tiểu nhân không thể không chấn chỉnh.)
Chú của người
dịch
Khổng
Tử gia ngữ 孔子家语: còn gọi
là Khổng thị gia ngữ 孔氏家语, nói tắt là Gia ngữ 家语. Đây là bộ trứ tác của Nho gia, nguyên bản có 27 quyển,
bản hiện nay có 10 quyển, tổng cộng 44 thiên. Khổng Tử gia ngữ ghi lại tư tưởng cùng ngôn hành của Khổng Tử và
môn đệ của Khổng Tử.
Bản Khổng Tử gia ngữ hiện nay gồm 10 quyển,
44 thiên, Vương Túc 王肃 thời Nguỵ chú. Sau sách có phụ thêm bài tự của Vương Túc, và “Hậu tự” 后序.
Quyển Khổng Tử gia ngữ do Vương Ứng Lân王应麟chủ
biên, phần tự của Vương Túc để ở đầu sách và không có phần “Hậu tự”.
Đoạn
này ở quyển 5, thiên thứ 18 Nhan Hồi 颜回.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 14/8/2020
Nguồn
KHỔNG TỬ GIA NGỮ
孔子家语
Chủ biên: Vương Ứng Lân 王应麟
Trường Xuân . Thời đại văn hoá xuất bản xã, 2003
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật