守身思父母 创业虑子孙
守身不敢妄为, 恐贻羞于父母. 创业还须深虑, 恐贻害子孙.
(围炉夜话)
THỦ
THÂN TƯ PHỤ MẪU, SÁNG NGHIỆP LỰ TỬ TÔN
Thủ thân bất cảm vọng vi, khủng di tu
vu phụ mẫu. Sáng nghiệp hoàn tu thâm lự, khủng di hại tử tôn.
(Vi lô dạ thoại)
GIỮ THÂN LUÔN NGHĨ TỚI CHA MẸ
LẬP NGHIỆP PHẢI NGHĨ TỚI CHÁU CON
Giữ
thân trong sạch, không dám làm càn, sợ những hành vi bất lương của mình sẽ khiến
cha mẹ phải xấu hổ. Khi lập nghiệp phải nghĩ cho chín chắn, để tránh để nguy hại
cho con cháu về sau.
Phân tích và
thưởng thức
Loại
hán gian tẩu cẩu trong lịch sử, loại phần tử nhiễu loạn trong xã hội, cho tới
những kẻ vốn làm những việc bất lương, khi chúng làm xằng làm bậy, chúng không
hề nghĩ đến cha mẹ đã sinh dưỡng nuôi nấng mình vì những hành vi của mình mà phải
mang lấy nỗi nhục. Nếu những kẻ ấy có một chút hiếu tâm thì không bao giờ làm
những việc như thế. Người có lòng hiếu thảo khi làm bất cứ việc gì cũng đều giữ
thân trong sạch, để tránh cho cha mẹ phải xấu hổ với người đời.
Một người
khi bắt đầu lập nghiệp phải suy nghĩ cho chín chắn, chỉ sợ theo nghề bất hảo sẽ
nguy hại đến con cháu của mình. Thí dụ như mở quán bar, vũ trường thậm chí kĩ
viện, con cháu lâu ngày tiêm nhiễm, há chẳng trở thành người trong số những người
đó sao? Người ta thường nói:
Nữ phạ giá thác lang
男怕入错行
女怕嫁错郎
(Con trai sợ theo nhầm nghề
Con gái sợ gả nhầm chồng)
Kì thực,
bất luận là nam hay nữ, đều sợ “nhập thác hàng”. Để có được một đời khang kiện,
thì không ngại bắt đầu từ đời này, chúng ta theo những công việc “kiện khang”,
tạo nên một xã hội với phong tục thuần lương, tích cực tiến thủ.
Chú của người
dịch
Vi lô dạ thoại 围炉夜话: là một tác phẩm nổi tiếng đời Thanh, tác giả là
Vương Vĩnh Bân 王永彬. Vi lô dạ thoại
có 221 tắc, đề cập nhiều phương diện như đạo đức, tu thân, độc thư, an bần lạc
đạo, giáo tử, trung hiếu, cần kiệm … nêu rõ hàm nghĩa sâu xa: lập đức, lập
công, lập ngôn đều lấy “lập nghiệp” làm gốc.Vi
lô dạ thoại 围炉夜话cùng với Thái căn đàm 菜根谭, Tiểu song u kí 小窗幽记 được gọi chung là “xử thế tam đại kì thư”.
Vương Vĩnh
Bân 王永彬:
Vương
Vĩnh Bân tự Nghi Sơn 宜山, người đời gọi ông
là Nghi Sơn tiên sinh 宜山先生, con cháu đời sau
của họ Vương gọi ông là Nghi Sơn công 宜山公. Cuộc đời ông trải
qua 5 vương triều: Càn Long 乾隆, Gia Khánh 嘉庆, Đạo Quang 道光, Hàm Phong 咸丰, Đồng Trị 同治. Ông sinh ngày 23
tháng Giêng năm Nhâm Tí thời Càn Long, mất ngày 25 tháng Giêng năm Kỉ Tị thời Đồng
Trị, hưởng thọ 78 tuổi.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 28/01/2019
Nguồn
VI LÔ DẠ THOẠI
围炉夜话
Tác giả: Vương Vĩnh Bân 王永彬
Thiểm Tây lữ du xuất bản xã, 2002.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật