VƯƠNG TIỄN
(tiếp theo kì 2)
Lúc bấy
giờ, quân Tần đã công hạ thành Trưởng Tử và Hồ Quan. Tin tức truyền đến, Thành
Kiểu ăn ngủ không yên. Thành Kiểu gặp Phàn Ô Kì, nói rằng:
- Tướng quân, chúng ta phải làm gì bây giờ? Ta
quả thực rất sợ!
Phàn Ô
Kì nghe nói thành Trưởng Tử và Hồ Quan thất thủ, nhưng cố làm ra vẻ bình tĩnh
nói:
- Vương đệ chớ có lo, nếu bọn họ đến đánh, tôi
sẽ dẫn quân quyết chiến cùng bọn họ. Nếu thắng ta tấn công Hàm Dương, nếu bại
thì chạy đến nước Yên và nước Triệu hợp tung kháng Tần.
Thành
Kiểu nói rằng:
- Lỡ thua thì sao? Xin tướng quân chớ có đêm
ta ra làm con dê tế thần.
- Tôi một lòng trung thành, cần giúp ông đoạt
vương vị, ông lại giữa đường hối hận, quả thực khiến tôi cũng thất vọng! Hiện tại,
chúng ta ngoài cách liều chết ra thì không còn con đường nào khác để đi.
Thành
Kiểu ú ớ nói không ra lời. Đột nhiên, quân Tần đại cử công thành. Phàn Ô Kì vội
dẫn quân nghinh chiến. Chẳng bao lâu, Phàn Ô Kì đánh bại quân Tần, đuổi theo
sát không tha. Dương Đoan Hoà vội cầu kiến Trường An Quân, nói là có đại sự cơ
mật.
Quân sĩ
vào thông báo. Trường An Quân lập tức tiếp kiến, cho tả hữu lui xuống, hỏi rằng:
- Các hạ đến khuyên hàng phải không?
- Tôi từng là môn khách của điện hạ, chưa có dịp
báo đáp. Nay liều chết đến khuyên hàng. Hàng hay không hàng đương nhiên là ở
ngài.
- Ta hiện có mười mấy vạn đại quân, muốn ta đầu
hàng Vương Tiễn à. Chớ có mơ tưởng.
- Như nay, ngài chỉ dựa vào Đồn Lưu, khoảnh đất
nhỏ như hòn đạn, mà đối kháng với Tần, có kết quả tốt được sao?
- Ta có thể chạy đến Yên Triệu, hợp tung 6 nước,
đối kháng cùng Tần!
Dương
Đoan Hoà cười nói rằng:
- Hợp tung kháng tần, Túc Hầu nước Triệu, Vị
Vương nước Tề, Tín Lăng Quân nước Nguỵ,
Xuân Thân Quân nước Sở, người nào mà chẳng thử qua? Tan rồi muốn hợp, hợp rồi
muốn tan. Thiên hạ quá rộng, nhân tâm không đồng, các nước đều muốn lợi ích
riêng cho mình, làm sao có thể trường kì hợp tung? Nay nước nào dám chọc giận
nước Tần. Họ sợ Tần giống như dê sợ sói, ngài chạy đến nước nào, nước Tần cũng
phái binh truy bắt, nước nào dám không giao ngài ra?
- Chỉ trách ta tuổi nhỏ không biết, nghe lời
huyễn hoặc của Phàn Ô Kì làm việc xuẩn ngốc. Nay ta phải làm sao?
Dương
Đoan Hoà nói rằng:
- Vương Tiễn biết ngài bị Phàn Ô Kì quyến dụ nến
đã viết mật thư sai tôi giao cho ngài.
Thành
Kiểu vội mở ra xem, trong thư nói rằng:
“Ngài với đại vương là anh em ruột, đại
vương phong ngài làm Trường An Quân, đủ để quý trọng tình nghĩa. Ngài nếu giết
Phàn Ô Kì, hối lỗi nhận tội, đại vương sẽ tha tội. Nếu do dự không quyết, hối hận
cũng không kịp.”
- Ta làm sao nhẫn tâm giết Phàn tướng quân?
Dương Đoan Hoà nói rằng:
- Nếu ngài không kịp thời quyết đoán, tôi phải
đi đây.
Thành
Kiểu níu Dương Đoan Hoà, nói rằng:
- Đừng đi, để ta suy nghĩ.
- Chúng ta lên đầu thành đi, không chừng quân
Tần sắp đến nơi.
Nói
xong, Dương Đoan Hoà kéo Thành Kiểu lên tường thành.
Lúc
này, Phàn Ô Kì dẫn quân trở về. Hoá ra, lúc Phàn Ô Kì truy sát, trúng mai phục
của Vương Tiễn, đại bại quay về.
Phàn Ô
Kì hét lớn:
- Mau mở cổng để ta vào thành!
Dương
Đoan Hoà rút gươm, bức Thành Kiểu hướng xuống dưới thành nói lớn:
- Trường An Quân đã đầu hàng, xin Phàn tướng quân
tự lo cho mình đi!
Dương
Đoan Hoà lấy ra một lá cờ, đưa cho Thành Kiểu, buộc Thành Kiểu để quân sĩ kéo
lên. Thành Kiểu đành làm theo.Tướng sĩ thủ thành nhìn thấy, không ai là không sợ,
lập tức buông vũ khí.
Phàn Ô
Kì nhìn thấy cờ hàng giương lên, cả giận mắng rằng:
- Thành Kiểu! Ông quá ngốc, hãy đợi mà xem.
Quân Tần
trùng trùng lớp lớp bao vây Phàn Ô Kì, giết chết Phàn Ô Kì rất dễ, nhưng Tần
Vương ra lệnh nhất định bắt sống. Phàn Ô Kì liều mình một đường, quân Tần không
dám giết chết, Phàn Ô Kì thừa cơ mở huyết lộ tháo chạy đến nước Yên.
Cổng
thành mở rộng, Vương Tiễn dẫn quân vào thành.
Tần
Vương Chính hạ lệnh, lấy ngàn cân vàng, 10 vạn thực ấp trọng thưởng cho ai bắt
được Phàn Ô Kì! Chẳng bao lâu, Tần Vương Chính diệt cửu tộc của Phàn Ô Kì,
Thành Kiểu bị giam nơi công quán.
Thái hậu đến, xoả tóc thay
Thành Kiểu cầu xin. Bất luận thái hậu nói như thế nào, Tần Vương Chính cũng
không đáp ứng.
Lã Bất
Vi cũng tới, hoá ra Lã Bất Vi muốn hại chết Trường An Quân, cho nên mới kiến nghị để Trường An Quân xuất chinh! Không
ngờ, Thành Kiểu và Phàn Ô Kì đã vạch ra cái xấu Lã Bất Vi. Thái hậu ra mặt cầu
xin, Lã Bất Vi cũng đành tới cầu xin. Tần Vương Chính vẫn không đồng ý, sai sứ
giả hoả tốc đến Lưu Đồn, hướng đến Vương Tiễn truyền đạt ý chỉ xử trảm Trường
An Quân. Thành Kiểu bị áp giải đến pháp trường, đích thân Vương Tiễn đến nơi
giám sát.
Thành
Kiểu khóc, nói rằng:
- Chẳng phải Vương tướng quân viết thư nói là
chỉ cần ta đầu hàng, tướng quân sẽ cầu xin giùm ta sao?
Vương
Tiễn nói rằng:
- Quả thực ta đã cầu xin rồi, ngay cả thái hậu,
Lã Bất Vi cũng cầu xin cho ông, nhưng đại vương tâm ý đã quyết, tôi đành phải
chấp hành theo ý chỉ của đại vương, nào dám trái mệnh.
Thành
Kiểu than rằng;
- Vương huynh làm như thế là tuyệt tình, lẽ
nào vương huynh không phải là cốt nhục của tiên vương?
Nghe mấy
lời đó, người ở pháp trường không ai là không bịt tai.
Tần
Vương Chính năm thứ 9 (năm 238 trước công nguyên), nguyên môn khách của Lã Bất
vi là Lao Ải 嫪毐, nhân vì hầu hạ thái hậu có công, được phong làm Trường
Tín Hầu 长信侯, Tần Vương Chính đem vùng Sơn Dương 山阳 phong cho ông ta. Lao Ải bắt chước Lã Bất Vi gầy dựng
bọn thân tín, quyền lực khuynh loát triều đình.
Vương
Tiễn nhìn thấy rõ: những việc đại vương làm, chẳng khác nào nuôi sói để phòng
ngừa cọp, dùng Lao Ải ức chế Lã Bất Vi. Tần Vương Chính lệnh cho Vương Tiễn nắm
giữ binh quyền toàn quốc, để phòng ngừa hoạ hoạn.
Ngày nọ,
Tần Vương Chính định đến Ung Thành 雍城 để cử hành nghi thức
gia miện, đêm đó ở Hàm Dương có sao chổi xuất hiện, quan Thái sử bói một quẻ
nói rằng điềm báo tai hoạ đao binh. Quần thần đều đến can ngăn, nhưng Tần Vương
Chính nhất quyết đi. Tần Vương Chính triệu Vương Tiễn đến, nói rằng:
- Quần thần đều khuyên quả nhân, riêng ông sao
không tở thái độ?
Vương
Tiễn nói rằng:
- Nghi thức gia miện là đại sự, há có thể chần
chừ.
- Lão tướng quân, người mà ta sợ nhất là Lã Bất
Vi, ông ấy chủ trì quốc chính, một khi tạo phản, không kịp ứng phó. Vì việc này
ta mới phong Lao Ải làm Trường Tín Hầu, làm yếu quyền lực của Lã Bất Vi. Đương
nhiên, quan trọng nhất là binh quyền.
Vương
Tiễn lập tức quỳ xuống, khóc rằng:
- Đại vương hậu ái như thế, lão thần há dám chối
từ, xin đại vương hạ lệnh.
Tần
Vương Chính nói rằng:
- Sau khi ta đi, nếu Lã Bất Vi tạo phản, ông
có thể xuất binh khống chế.
Nói xong, trao cho Vương Tiễn một đạo mật chỉ:
“Vương
Tiễn là thầy của quả nhân. Quả nhân đến Ung Thành, nhờ Vương Tiễn thay nắm giữ
quân quyền quốc sự.”
Vương
Tiễn nói rằng:
- Trường Tín Hầu Lao Ải càng nguy hiểm, mong đại
vương đề phòng nhiều hơn.
Tần
Vương Chính nói rằng:
- Y không biết chữ, võ chẳng bằng người, con
người tiểu nhân ấy có gì mà phải lo.
Vương
Tiễn nói:
- Đại vương, tiểu nhân một khi đắc thế, thì
không phải là loại tầm thường.
Tần
Vương Chính cười bảo rằng:
- Tướng quân quá lo.
Vương
Tiễn nói:
- Đại vương đến Ung Thành, thần nhất định điều
binh hộ tống.
Tần
Vương Chính gật đầu đồng ý.
Mấy
ngày sau, Tần Vương chính đến Ung Thành, Vương Tiễn điều 3 vạn tinh binh hộ
giá.
Hai
ngày sau, Tần Vương Chính đến Kì Sơn 岐山. Tần Vương Chính hạ
lệnh cấm chỉ đại quân đi theo. Sau khi Tần Vương Chính đến Ung Thành, phát sinh
loạn Lao Ải. May nhờ 3 vạn tinh binh từ Kì Sơn triệu đến, dẹp phản loạn. Tần
Vương Chính ra tay đem Lao Ải và con riêng của thái hậu xử tử, phàm những ai
tham gia phản loạn, đều giết chết. Tần Vương chính giam lỏng thái hậu, phế bỏ
xưng hiệu “quốc mẫu”.
Sự kiện
này liên luỵ đến Lã Bất Vi, Tần Vương Chính bãi chức tướng của Lã Bất Vi, biếm
ông ta đến đất phong ở Lạc Dương, Hà Nam
Lã Bất
Vi đến Lạc Dương , các nước tấp nập phái sứ giả đến, tranh bái chức tướng. Tần
Vương Chính sau khi biết được, viết một phong thư, sai sứ đưa đến Lạc Dương. Lã
Bất Vi mở ra xem, vừa thấy đã biết là bút tích của Tần Vương Chính:
“Ông lập công lao gì cho Tần, mà được phong
10 vạn hộ? Ông với quả nhân có quan hệ gì mà được gọi là “Trọng phụ”? Những bí
mật trong cung đình, lịch sử nước Tần, quả nhân há không biết. Nước Tần đối với
ông đủ tốt, ông lại không biết đủ! Hai vị tiên vương bạo tử đều có ông can dự.
Lao Ải đại nghịch, cũng do ông dẫn đến. Quả nhân vẫn không nỡ gia hại, cho ông
về đất phong. Ông lại không hối cải, dám tư thông cùng sứ giả các nước, khiến
quả nhân thất vọng. Tội của ông không gì sánh bằng, quả nhân ban cho ông lông
con chim trấm (1), hãy tự xử mình đi.”
Xem qua
thư, Lã Bất Vi biết khó thoát khỏi cái chết, lấy li vàng đựng rượu, dùng lông
chim trấm khuấy qua, uống rượu độc mà chết. Như vậy, Tần Vương Chính đã dẹp yên
được “lưỡng Hầu chi loạn” 两侯之乱. (còn tiếp)
Chú của người
dịch
1- Chim trấm
(trấm điểu 鸩鸟):
trong truyền thuyết của Hán tộc, chim trấm là loài chim độc, đem lông của nó bỏ
vào trong rượu, chất độc của nó có thể giết chết người.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn
17/9/2017
Nguyên tác
VƯƠNG TIỄN
王翦
Trong quyển
HỔ CHI UY
虎之威
Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文
Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 1006.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật