水仙子
讥时
铺眉苫眼早三公
裸袖揎拳享万钟
胡言乱语成时用
大刚来都是烘
说英雄谁是英雄
五眼鸡岐山鸣凤
两头蛇南阳卧龙
三脚猫渭水飞熊
(张鸣善)
THUỶ TIÊN TỬ
KI THỜI
Phô mi thiêm nhãn (1) tảo tam công (2)
Loả tụ tuyên quyền (3) hưởng vạn chung (4)
Hồ ngôn loạn ngữ (5) thành thời dụng
Đại cương lai đô thị hồng
Thuyết anh hùng thuỳ thị anh hùng?
Ngũ nhãn kê (6) Kì sơn (7) minh phụng
Lưỡng đầu xà (8) Nam Dương Ngoạ Long (9)
Tam cước miêu (10) Vị thuỷ phi hùng (11).
(Trương Minh Thiện)
CHÂM BIẾM THỜI THẾ
(theo điệu Thuỷ tiên
tử)
Những kẻ ngạo mạn hống hách làm ra vẻ lại sớm
được lên chức cao
Những phường hung ác,
xắn tay áo lại hưởng bổng lộc vạn chung
Những tên ăn nói bậy
bạ dối đời lại được thông suốt trong xã hội
Tóm lại tất cả đều là
càn bậy dối trá
Luận bàn anh hùng thì
ai là anh hùng?
Loại gà trống năm mắt
háo đấu trở thành phụng hoàng ở Kì Sơn
Loại rắn hai đầu trở
thành rồng nằm ở Nam Dương
Loại mèo ba chân cũng
được tôn là gấu bay nơi sông Vị.
Chú thích
Trương
Minh Thiện 张鸣善 (không rõ năm sinh năm mất): tản
khúc gia đời Nguyên, tự Trạch 择, hiệu Ngoan Lão Tử 顽老子, tổ tịch ở Bình Dương 平阳 (nay thuộc Sơn Tây), nhà tại Hồ
Nam
湖南, lưu ngụ tại Dương Châu 扬州.
1- Phô mi
thiêm nhãn 铺眉苫眼:làm ra vẻ mặt mày thư thái, dùng
uy quyền ngạo mạn khinh thường người khác.
2- Tam công 三公:chức quan
tối cao nắm giữ đại quyền quân chính phụ tá quân chủ. Thời Chu là Thái sư 太师, Thái phó 太傅傅, Thái bảo 太保 ; thời Tây Hán là Đại tư mã 大司马, Đại tư đồ 大司徒, Đại tư không 大司空 ; thời Đông Hán là Thái uý 太尉, Tư đồ 司徒, Tư không 司空 . Thời Đường Tống vẫn có tên gọi
Tam công, nhưng đã không có thực
quyền.
3- Loả tụ tuyên quyền 裸袖揎拳: xắn tay
áo để lộ cùi chỏ, xoa nắm đấm.
4- Vạn chung 万钟: ý nói bổng lộc nhiều.
5- Hồ ngôn loạn ngữ 胡言乱语: nói bậy bạ.
6- Ngũ nhãn kê 五眼鸡: gà 5 mắt, loại quái vật khó thấy.
7- Kì sơn 岐山: nơi phát tích của nhà Chu ,
nay tại đông bắc huyện Kì Sơn tỉnh Thiểm Tây. Theo truyền thuyết, khi nhà Chu sắp hưng thịnh có chim phụng hoàng kêu ở Kì Sơn.
Kì sơn minh phụng 岐山鸣凤: phụng hoàng kêu ở Kì sơn, chỉ
Chu Văn Vương
8- Lưỡng đầu xà 两头蛇: rắn 2 đầu, loài vật bất tường. Tương truyền, người nào thấy
rắn 2 đầu sẽ chết.
9- Nam Dương Ngoạ Long 南阳卧龙: rồng nằm ở Nam Dương, chỉ Chư
Cát Lượng
10- Tam cước miêu 三脚猫: mèo 3 chân. Tục chỉ hạng người chỉ biết bại sự, cũng ví
cho đồ vật không hoàn thiện.
11- Vị thuỷ phi hùng渭水飞熊: gấu bay nơi sông Vị, chỉ Khương Tử Nha.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 19/9/2017
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật