TÀI
SƠ Ý QUẢNG
才疏意广
Giải
thích: chí hướng
lớn, nhưng tài không đủ
Xuất
xứ: Nam
triều . Tống . Phạm Việp范晔: Hậu Hán thư – Khổng
Dung truyện 后汉 - 孔融传
Cuối
thời Đông Hán, Khổng Dung 孔融 tự Văn Cử 文举, cháu đời thứ 20 của Khổng Tử 孔子, lúc nhỏ được khen là kì tài.
Khổng
Dung sau khi trưởng thành, danh tiếng quả thực rất cao, chí hướng cũng không thể
nói là không lớn, đáng tiếc là thiếu tài năng thực tế về việc trị chính trị
quân. Nhân đó, trong Hậu Hán thư – Khổng
Dung truyện 后汉书
- 孔融传 cho
ông là “tài sơ ý quảng”.
Đương
thời, thanh thế của quân khởi nghĩa Hoàng Cân 黄巾 vô cùng to lớn, liên tiếp chiếm
lĩnh mấy châu. Khổng Dung do vì xúc phạm Đổng Trác 董卓 bị phái đến quận Bắc Hải 北海 – nơi mà quân Hoàng Cân muốn
đánh. Sau khi đến Bắc Hải, Khổng Dung một mặt biểu chương nho gia, hậu đãi nho
sinh, một mặt tập hợp dân chúng, nghinh đánh tướng lĩnh Hoàng Cân là Trương
Nhiêu 张饶,
nhưng nhanh chóng bị Trương Nhiêu đánh bại, vội đánh thu thập tàn binh bại tướng
lui về giữ huyện Chu Hư 朱虚. Chẳng bao lâu, quân Hoàng Cân lại đánh Bắc Hải một lần nữa,
Khổng Dung không thể chống lại, dời binh đến huyện Đô Xương 都昌 nhưng lại bị nghĩa quân bao
vây, tình thế vô cùng nguy cấp, đành phải cầu cứu Lưu Bị 刘被 đang nhậm chức tướng ở Bình
Nguyên 平原.Lưu
Bị phái 3000 nhân mã đi giải cứu vòng vây.
Sau,
thế lực Viên Thiệu 袁绍, Tào Tháo 曹操 ngày càng lớn, Khổng Dung suy tính dã tâm mưu đồ Hán thất của
hai người, nhân đó mà lập chí vì đất nước bình định hai thế lực đó, nhưng rốt
cuộc không thành công. Năm Kiến An 建安 thứ nhất, con Viên Thiệu là Viên Đàm 袁谭 đánh Khổng Dung, cuối cùng, bộ
hạ Khổng Dung chỉ còn lại mấy trăm người. Khổng Dung vẫn dựa bàn đọc sách, cười
nói tự nhiên, mãi đến tối, thành bị công phá, mới vội vã chạy đến Đông Sơn 东山, vợ con toàn bộ bị bắt. Về sau,
Khổng Dung bị chết dưới tay Tào Tháo.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 31/8/2017
Nguyên tác Trung văn
TÀI SƠ Ý QUẢNG
才疏意广
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ
CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại
văn nghệ xuất bản xã, 2004.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật