BÍ ẨN VỀ NGUYÊN NHÂN CÁI CHẾT CỦA TỀ
HOÀN CÔNG
Tề Hoàn
Công 齐桓公 tính Khương 姜, thị là Lữ 吕, danh là Tiểu Bạch 小白,
năm 686 trước công nguyên chiến thắng công tử Củ 纠,
đoạt lấy quân vị, lên làm quốc quân nước Tề. Sau khi Tề Hoàn Công lên ngôi, Quản
Trọng 管仲 tại nước Tề thực hành cải cách toàn diện, quốc lực
nhanh chóng cường thịnh; về ngoại giao, ngọn cờ “tôn vương nhương di” 尊王攘夷 là do Tề Hoàn Công đề xuất trước nhất, ông muốn nhân
đó có được sự tin cậy của các chư hầu trung nguyên. Tề Hoàn Công từng triệu tập
9 lần hội minh chư hầu, đảm nhiệm 40 năm làm minh chủ, là vị minh chủ có thực lực
mạnh nhất thời Xuân Thu.
Năm 645
trước công nguyên, Quản Trọng bệnh và qua đời, lúc lâm chung đối với Tề Hoàn
Công đưa ra những lời cảnh cáo, phải xa lánh 2 kẻ tiểu nhân là Dịch Nha 易牙và Thụ Điêu 竖刁. Tề Hoàn Công không
nghe theo lời khuyên của Quản Trọng, vẫn trọng dụng họ. Năm 643 trước công
nguyên, nhân lúc Tề Hoàn Công bệnh nặng, Dịch Nha, Thụ Điêu giả mệnh lệnh sai
bít cổng lớn của Tề cung, đồng thời tại phía trước cổng cho xây một bức tường
cao, không ai có thể bước vào trong cung. Vì lẽ đó, không ai có thể hỏi thăm bệnh
tình của Tề Hoàn Công. Mấy ngày sau, Tề Hoàn Công chết một cách bí ẩn. 5 người
con của Tề Hoàn Công, không ai ngó ngàng đến sự sống chết của Tề Hoàn Công, họ
chỉ biết tranh đoạt quyền vị, tàn sát lẫn nhau. Kết quả, thi thể Tề Hoàn Công
được quàn tại Thọ cung 寿宫 67 ngày sinh dòi bọ,
nhưng vẫn không ai lo tống táng. Trong Sử
Kí – Tề Thái Công thế gia 史记 - 齐太公世家 có viết:
Tề Hoàn Công bệnh, 5 người con ai nấy lo kéo
bè tranh ngôi vị. Đến khi Hoàn Công mất, họ đánh lẫn nhau, nên trong cung trống
vắng, không ai dám lo liệm Hoàn Công vào quan tài. Thi thể Hoàn Công trên giường
qua 67 ngày, dòi bọ bò ra đến cửa. Tháng 12 ngày Ất Hợi, Vô Quỷ lên ngôi, mới
liệm vào quan tài. Đêm ngày Tân Tị, đưa đi an táng.
Rốt cuộc
Tề Hoàn Công chết như thế nào? Mấy ngày cuối cùng trong cung ông ta sống ra
sao? Có người cho rằng, Tề Hoàn Công bị Dịch Nha, Thụ Điêu nhốt trong cung và bị
bỏ đói. Nhưng một người một đời làm bá chủ, lúc lâm chung lại không có ai quan
tâm đến nỗi bị chết đói là điều khiến người ta cảm thấy vô lí, nhân đó cách nói
này độ đáng tin không cao.
Có người
cho rằng, Tề Hoàn Công bị Dịch Nha, Thụ Điêu hại chết. Để đoạt quyền, 2 người
này sai người bỏ thuốc độc vào trong thức ăn để hại chết Tề Hoàn Công. Sau khi
Tề Hoàn Công chết, 5 người con của ông tranh đoạt quyền vị lẫn nhau, kế hoạch vốn có của Dịch Nha, Thụ Điêu
cũng hỏng.
Cũng
còn có người cho rằng, chính đương lúc 5 người con của Tề Hoàn Công tranh đoạt
quyền vị, Tề Hoàn Công chưa chết, cho nên 5 người con sai người hại chết Tề
Hoàn Công.
Cho dù
như thế nào, một đời bá chủ rốt cuộc lại có kết cục như thế, khiến người ta
không khỏi cảm thán: “Thị phi thành bại chuyển đầu không” 是非成败转头空.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 14/12/2016
Nguyên tác Trung văn
TỀ HOÀN CÔNG TỬ NHÂN CHI MÊ
齐桓公死因之谜
Trong quyển
TRUNG QUỐC VỊ GIẢI CHI MÊ
中国未解之谜
Tác giả: Hải Tử 海子
Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2013
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật