BÍ
ẨN VỀ VIỆC DƯƠNG QUÝ PHI
CHƯA
ĐƯỢC LẬP LÀM HOÀNG HẬU
Dương
Quý Phi 杨贵妃
tên là Ngọc Hoàn 玉环,
hiệu Thái Chân 太真,
người Hoa Dương 华阳,
Hoằng Nông 弘农
(nay là Hoa Dương华阳,
Thiểm Tây 陕西).
Dương Ngọc Hoàn xuất thân trong một gia đình nối đời làm quan, từ nhỏ đã không
phải lo cái ăn cái mặc, có thể chuyên tâm đàn ca hát múa, nhận được sự giáo dục nghệ thuật một cách chu
đáo. Dương Ngọc Hoàn thiên sinh lệ chất, được xưng tụng là một trong tứ đại mĩ
nhân thời cổ, rất được Đường Huyền Tông Lí Long Cơ 李龙基 sủng ái. Để làm cho Dương Ngọc
Hoàn vui, Đường Huyền Tông đã muôn phương nghìn kế thoả mãn những yêu cầu của
Ngọc Hoàn, không chỉ Ngọc Hoàn hưởng tận vinh hoa, ngay cả địa vị của những người
trong nhà cũng rất hiển hách, có thể nói là “một người đắc đạo, chó gà cũng được
hưởng lây”.
Đường
Huyền Tông sủng ái Dương Ngọc Hoàn như thế nhưng vì sao chỉ phong bà là Quý Phi, chứ không
sách phong làm Hoàng hậu? Điều này hơi kì lạ, hơn nữa ngôi vị Hoàng hậu đã bỏ
trống nhiều năm rồi. Tại sao Dương Ngọc Hoàn không
đòi Đường Huyền Tông sách lập làm Hoàng hậu?
Đối với việc này, có học giả cho rằng,
đó là do bởi người mà Đường Huyền Tông nhắm trúng là phi tử của con mình Thọ
Vương Mạo 寿王瑁, để có được Dương Ngọc Hoàn, đầu tiên
Đường Huyền Tông để Ngọc Hoàn làm đạo sĩ trong một thời gian, cuối cùng cha chồng
đã lấy con dâu. Trong xã hội phong kiến coi trọng lễ giáo, loại phụ nữ bại hoại
luân thường này làm gì có tư cách làm Hoàng hậu “mẫu nghi thiên hạ”? Đường Huyền
Tông không thể phong, mà Dương Ngọc Hoàn cũng không nhắc. Do đó mãi đến lúc mất,
Dương Ngọc Hoàn vẫn chưa được lập làm Hoàng hậu.
Nhưng cũng có học giả cho rằng, đó là
cách nhìn từ triều Tống trở về sau, triều Đường với tư tưởng tương đối cởi mở,
không có quan niệm luân thường như thế, quan hệ hôn nhân thời đó cũng tương đối
tự do. Đường Cao Tông Lí Trị 李治 đã lấy phi tử của Đường
Thái Tông Lí Thế Dân 李世民 là Võ Tắc Thiên 武则天 làm Hoàng hậu, đây là “con lấy
mẹ kế”. Con đã có thể lấy mẹ kế thế thì cha chồng đương nhiên có thể lấy con
dâu. Cho nên thuyết trên không thể thành lập.
Còn
có thuyết khác cho rằng, sở dĩ Đường Huyền Tông không phong Dương Ngọc Hoàn làm
Hoàng hậu là vì có nỗi lo từ Thọ Vương: Dương Ngọc Hoàn bị đoạt đã để lại vết
thương tình cảm cho Thọ Vương, đồng thời Thọ Vương cũng chôn trong lòng nỗi oán
hận.
Dương Ngọc Hoàn trong một thời gian dài không
sinh con, ngôi vị Hoàng hậu cũng trong một thời gian dài không có người được chọn,
một mai lỡ phát sinh biến động to lớn, rất có khả năng dẫn đến chính biến cung
đình, do đó Đường Huyền Tông khi tổ chức đại thọ 61 tuổi đã đem chiếu thư sách
lập Dương Ngọc Hoàn công bố cho thiên hạ, lập Ngọc Hoàn làm Phi, không phải
sách lập làm Hoàng hậu.
Mặc
dù Dương Quý Phi chưa được lập làm Hoàng hậu, nhưng trong cung gọi bà là “Nương
tử” 娘子,
lễ nghi tương đồng với Hoàng hậu. Nhìn từ địa vị của bà lúc bấy giờ, thực tế
chính là chủ của 6 cung, đối với Dương Quý Phi “tập tam thiên sủng ái vu nhất
thân” 集三千宠爱于一身 (1) mà nói, lập hay không lập làm
Hoàng hậu e cũng là như nhau.
CHÚ CỦA NGƯỜI DỊCH
(1)- Trong Tì bà hành 琵琶行 của Bạch Cư Dị 白居易 có câu:
Hậu cung giai lệ
tam thiên nhân
Tam thiên sủng ái
tại nhất thân
後宮佳麗三千人
三千寵愛在一身
(Chốn hậu cung có ba nghìn người
đẹp
Lòng thương yêu ba nghìn người đẹp
này đều dồn vào một nàng)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 03/4/2013
Nguyên tác Trung văn
DƯƠNG QUÝ PHI VỊ BỊ LẬP VI HOÀNG
HẬU CHI MÊ
杨贵妃未被立为皇后之谜
Trong quyển
TRUNG QUỐC VỊ GIẢI
CHI MÊ
中国未解之谜
Chủ biên: Tôn Thiệu
Vũ 孙绍武
Hô Hoà Hạo Đặc: Viễn
phương xuất bản xã, 2009
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật