Dịch thuật: Tập tục chúc tết ngày xuân từ đâu mà ra

 

TẬP TỤC CHÚC TẾT NGÀY XUÂN TỪ ĐÂU MÀ RA 

          Qua ngày 30 tháng Chạp, mọi người bắt đầu đi thăm bạn bè thân thích, chúc tết lẫn nhau. Theo truyền thuyết, tập tục này là do từ một con quái thú.

          Truyền thuyết kể rằng, thời cổ có con quái thú mặt người nhưng chỉ có một chân, gọi là “niên” , mỗi khi đến Trừ tịch nó xuất hiện gây sóng gió. Ngày 30 tháng Chạp, nhà nhà đều đóng chặt cửa nẻo, ngồi quây quần bên mâm cơm thịnh soạn, động viên nhau lấy can đảm, cầu mong qua Trừ tịch được bình an. Ngày 30 vừa qua, con “niên” cũng rời đi. Nhưng, có thể sống sót qua ngày 30 coi như là là đã vượt qua ải “niên”. Ngày mùng 1 tháng Giêng, những người may mắn sống sót bèn chúc mừng lẫn nhau, thoát qua đại nạn không chết. Về sau, tập tục chúc mừng ngày xuân vẫn được tiếp tục.

          Liên quan đến tập tục chúc tết, còn có một câu chuyện thú vị: Đường Thái Tông Lí Thế Dân 李世民 phát động sự biến Huyền Vũ môn 玄武门, Trình Giảo Kim 程咬金, Uý Trì Kính Đức 尉迟敬德 lập nhiều công lớn. Theo sự vững chắc đế vị của Lí Thế Dân, các nguyên lão cũng bắt đầu tự kiêu về công trạng to lớn của mình. Nhất là Trình Giảo Kim, luôn cảm thấy mình đi theo Lí Thế Dân sớm nhất, lao khổ công cao không ai theo kịp, cả triều văn võ, ông không xem ai ra gì. Ngạc Quốc Công Uý Trì Kính Đức cũng nhận thấy công lao của mình không thể để mất, so với Trình Giảo Kim không thua kém, cho nên hai người đối đầu gay gắt, quan hệ ngày càng xấu đi.

          Lí Thế Dân thấy hai người mưu tính hại nhau, trong lòng lo lắng, không biết phải hoá giải như thế nào. Nguỵ Trưng 魏徵 dâng lời:

          - Thưa bệ hạ, nỗi lo của bệ hạ thần hiểu được. Trước khi đến đây, thần sớm đã nghĩ cách cho bệ hạ, không biết bệ hạ có tiếp nhận không?

          Lí Thế Dân vừa nghe qua, vội nói:

          - Ái khanh cứ nói, nếu có thể giải quyết được mâu thuẫn, trẫm bằng lòng tiếp nhận.

          Nguỵ Trưng nói rằng:

          - Ngày mai là ngày 30 tháng Chạp, lúc lên triều buổi sớm, bệ hạ khuất tôn chúc tết các đại thần. Nói những lời năm mới đại cát, hi vọng mọi người vào ngày mùng 1 tháng Giêng cũng chúc tết lẫn nhau. Lúc chúc không chỉ nói những lời đại cát đại lợi, mà còn phải kiểm điểm ngôn hành của mình, để cầu mong năm mới có được khí tượng mới.

          Lí Thế Dân nghe xong thấy không có gì to tát lắm, thử xem thử. Thế là ngày hôm sau lên triều, Lí Thế Dân theo kiến nghị của Nguỵ Trưng chúc năm mới, sau đó dặn dò:

          - Ngày mai miễn triều, để mọi người cùng nhau chúc tết.

          Các đại thần nào dám nghịch ý, cho nên sáng sớm mùng 1, văn võ bách quan đã náo nhiệt. Trình Giảo Kim vẫn chưa chịu cúi đầu, đang ở nhà nghĩ cách làm thế nào để không nghịch ý hoàng thượng, Uý Trì Kính Đức đến nhà chúc tết. Trình Giảo Kim vừa thấy Uý Trì Kính Đức nhượng bộ hành lễ trước, ông cũng nhượng bộ. Thế là, hai người chúc tết lẫn nhau, nói ra những chỗ không phải của mình. Thông qua chúc tết, những gút mắc của hai người đã được tháo gỡ.

          Hiện tại, chúc tết là phương thức câu thông tình cảm giữa người với người, hỗ tương bày tỏ lời chúc nguyện.

                                                              Huỳnh Chương Hưng

                                                              Quy Nhơn 08/02/2021 

Nguyên tác Trung văn

Trong quyển

THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN

趣味文化知识大全

Thanh Thạch 青石 biên soạn

Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã, 2013

Previous Post Next Post