Dịch thuật: Quế ngọc (Thường dụng điển cố)


QUẾ NGỌC

          Ví phí dụng cho cuộc sống đắt đỏ.
          Điển xuất từ Chiến quốc sách – Sở sách 战国策 - 楚策:
          Thời Chiến Quốc có sách sĩ Tô Tần 苏秦nổi tiếng đến nước Sở du thuyết. Nhưng chỉ ở tại nước Sở có ba ngày rồi lên đường. Sở Vương cảm thấy kì lạ, hỏi tại sao phải vội vàng như thế. Tô Tần đáp rằng:
          - Lương thực ở nước Sở đắt  hơn cả ngọc, củi đun đắt hơn cả quế, cầu gặp người báo tin cho quốc quân khó như như cầu gặp ma quỷ, còn như cầu kiến quốc quân khó như cầu kiến thiên đế.

                                                              Huỳnh Chương Hưng
                                                               Quy Nhơn 13/7/2020

Nguồn
THƯỜNG DỤNG ĐIỂN CỔ
常用典故
Biên soạn: Tôn Lập Quần 孙立群, Lí Ái Trân 李爱珍
Thượng Hải đại học xuất bản xã, 2005

Phụ lục của người dịch
苏秦之楚
     苏秦之楚, () [], 乃得见乎王. 谈卒, 辞而行. 楚王曰: “寡人闻先生, 若闻古人; 今先生不远千里而临寡人, 曾不肯留. 愿闻其说. 对曰: 楚国之食贵于玉, 薪贵于桂, 谒者难得见如鬼, 王难得见如天帝. 今令臣食玉炊桂, 因鬼见帝. 王曰: 先生就舍, 寡人闻命矣.”
                                                                           (战国策 - 楚策三)

TÔ TẦN CHI SỞ
          Tô Tần chi Sở, tam (nhật) [nguyệt], nãi đắc kiến hồ Vương. Đàm tốt, từ nhi hành. Sở Vương viết: “Quả nhân văn tiên sinh, nhược văn cổ nhân; kim tiên sinh bất viễn thiên lí nhi lâm quả nhân, tằng bất khẳng lưu, nguyện văn kì thuyết.” Đối viết: “Sở quốc chi thực quý vu ngọc, tân quý vu quế, yết giả nan đắc kiến như quỷ, Vương nan đắc kiến như Thiên đế. Kim linh thần thực ngọc xuy quế, nhân quỷ kiến Vương.” Vương viết: “Tiên sinh tựu xá, quả nhân văn mệnh hĩ.”
                                                        (Chiến quốc sách – Sở sách tam)

TÔ TẦN ĐẾN NƯỚC SỞ
          Tô Tần đến nước Sở, qua 3 (ngày) [tháng], mới được gặp Sở Vương. Bàn việc xong, liền hướng đến Sở Vương từ biệt lên đường. Sở Vương bảo rằng: “Quả nhân nghe được đại danh của tiên sinh, giống như nghe được người hiền thuở xưa. Nay tiên sinh không ngại đường xa ngàn dặm đến gặp quả nhân, cớ sao lại không lưu lại thêm vài ngày? Quả nhân mong được nghe ý kiến của tiên sinh.” Tô Tần đáp rằng: “Lương thực ở nước Sở đắt hơn cả ngọc, củi đun ở nước Sở đắt hơn cả quế, người báo tin cho đại vương giống như tiểu quỷ rất khó gặp, còn đại vương giống như Thiên đế rất khó kiến diện. Nay bảo thần lấy ngọc làm lương thực, lấy quế làm củi đun, thông qua tiểu quỷ mà gặp Thiên đế cao cao tại thượng...” Sở Vương ngắt lời Tô Tần, nói rằng: “Xin tiên sinh đến khách quán lưu lại, quả nhân xin tuân mệnh.”
          (“Quốc ngữ . Chiến quốc sách” 国语 . 战国策: Lí Duy Kì 李维琦 điểm hiệu, Trường Sa - Nhạc Lộc thư xã, 2006)


Previous Post Next Post