Dịch thuật: Những biệt xưng của Thất tịch tiết



NHỮNG BIỆT XƯNG CỦA THẤT TỊCH TIẾT

Thất tịch tiết 七夕节còn có tên là “Thất xảo tiết” 七巧节, ‘Thất Tả tiết” 七姐节, “Nữ nhi tiết” 女儿节, “Khất xảo tiết” 乞巧节, “Thất Nương hội” 七娘会, “Xảo tịch” 巧夕, Ngưu Công Ngưu Bà nhật” 牛公牛婆日, “Song thất” 双七....  là lễ tết truyền thống dân gian Trung Quốc, ngày sinh của Thất Tả 七姐 (1) về ý nghĩa truyền thống. Nhân vì hoạt động sùng bái cử hành vào tối mồng 7 tháng 7, cho nên có tên là “Thất tịch” 七夕. Tế bái Thất Tả, cầu phúc, cầu xin khéo tay, ngắm sao Khiên Ngưu sao Chức Nữ, cầu xin nhân duyên, tích chứa nước Thất tịch là những tập tục truyền thống của Thất tịch tiết. Trải qua lịch sử phát triển, Thất tịch tiết được phú cho một truyền thuyết tình yêu mĩ lệ về “Ngưu Lang Chức Nữ” 牛郎织女. Nhân vì nội hàm có liên quan đến ái tình, khiến nó trở thành ngày lễ tượng trưng cho tình yêu. Từ đó mọi người cho rằng Thất tịch tiết là lễ tết truyền thống mang màu sắc lãng mạn nhất của Trung Quốc. Với đương đại, nó càng sản sinh hàm nghĩa văn hoá “ Trung Quốc tình nhân tiết” 中国情人节 (lễ tình nhân của Trung Quốc).

Những biệt xưng của Thất tịch tiết
1- Lan dạ 兰夜. Tháng 7 âm lịch thời cổ gọi là “Lan nguyệt” 兰月, cho nên Thất tịch cũng gọi là “Lan dạ”.
2- Tiểu nhi tiết 小儿节. Nhân vì tập tục khất xảo 乞巧 (xin khéo tay), khất văn 乞文 (xin văn hay) đa phần do thiếu nữ và đồng tử thực hiện cho nên có tên gọi như thế.
3- Xuyên châm tiết 穿针节. Nhân vì ngày đó có tập tục xâu kim, cho nên gọi là “Xuyên châm tiết”.
4- Song thất 双七. Nhân vì ngày và tháng đều là số 7 nên gọi là “Song thất”, cũng gọi là “Trùng thất” 重七.
5- Hương nhật 香日. Tục truyền ngày mồng 7 tháng 7 Ngưu Lang Chức Nữ gặp nhau, Chức Nữ trang điểm, thoa phấn xức hương, khắp trời bay mùi hương thơm ngát cho nên có tên như thế.
6- Tinh kì 星期. Sao Ngưu Lang và sao Chức Nữ tại một phương vị đặc biệt, một năm mới gặp nhau một lần, cho nên ngày đó gọi là “Tinh kì”.
7- Xảo tịch 巧夕. Nhân Thất tịch tiết có phong tục khất xảo (xin khéo tay), cho nên gọi là “Xảo tịch”.
8- Nữ tiết 女节. Thất tịch tiết lấy việc thiếu nữ bái tiên, xin khéo tay, thi khéo tay làm hoạt động tiết tục chủ yếu, cho nên gọi là “Nữ tiết”, cũng còn gọi là “Nữ nhi tiết” 女儿节, “Thiếu nữ tiết” 少女节.
9- Đạo đức lạp 道德腊. Trong Thiên Hoàng chí đạo thái thanh ngọc sách 天皇至道太清玉册 của Đạo giáo gọi mồng 7 tháng 7 là “Đạo đức lạp”, ngày này Ngũ đế gặp nhau tại Thất khí tố thiên 七炁素天  (2) ở Tây phương.

Chú của người dịch
1- Thất Tả 七姐: vùng Mân Đài gọi là “Thất Nương Ma” 七娘妈, “Thất Tinh Nương Nương” 七星娘娘, “Thất Tinh phu nhân” 七星夫人 ... Nguyên hình của Thất Tả (Thất Tinh phu nhân) là Chức Nữ 织女. Chức Nữ nguyên vốn là tên sao, về sau diễn hoá thành tiên nữ được nhân cách hoá.
2- Thất khí tố thiên七炁素天: Đạo giáo gọi Đông phương là Cửu khí thanh thiên 九气青天, Nam phương là Tam khí đan thiên 三气丹天, Tây phương là Thất khí tố thiên 七气素天, Bắc phương là Ngũ khí huyền thiên 五气玄天.
(chữ thông với chữ ).

                                                          Huỳnh Chương Hưng
                                                          Quy Nhơn 07/8/2019
                                                 Thất tịch mùng 7 tháng 7 năm Kỉ Hợi

Nguồn
Previous Post Next Post