Dịch thuật: Chủ mưu sau bức màn "hồng hoàn án" đời Minh là ai

CHỦ MƯU SAU BỨC MÀN “HỒNG HOÀN ÁN” ĐỜI MINH LÀ AI

          Cuối đời Minh, cung đình liên tiếp phát sinh 3 đại án li kì liên quan mật thiết với 3 ông cháu Thần Tông 神宗, Quang Tông 光宗, Hi Tông 熹宗, và cũng đã khiến các phái trong triều vướng chặt vào cuộc đấu tranh. Ba vụ án trở thành sự kiện mấu chốt trên chính đàn cuối thời Minh, các thế lực lần lượt can thiệp vào. Án kiện không có cách nào thẩm lí bình thường, nhân đó trở nên mơ hồ mông lung. “Hồng hoàn án” 红丸案 nổi tiếng chính là 1 trong 3 vụ án đó.
          Ngày 29 tháng 8 năm Thái Xương 泰昌 thứ nhất (năm 1620), tại cung Càn Thanh 乾清, Minh Quang Tông triệu kiến nhóm phụ thần Phương Tùng Triết 方从哲 gồm văn võ đại thần 13 người. Các đại thần sau khi thỉnh an hoàng đế, hoàng đế bắt đầu hỏi việc sách lập hoàng thái tử. Phương Tùng Triết tâu rằng:
          - Nên sách lập hoàng thái tử sớm, hoàn thành lễ mừng, hoàng thượng sẽ yên tâm.
          Quang Tông lại bảo hoàng thái tử ra gặp mọi người. Hoàng thượng nhìn hoàng thái tử rồi nói với mọi người:
          - Các khanh ngày sau phò tá hoàng thái tử, phải làm sao để hoàng thái tử trở thành vị thánh đế hiền quân như Nghiêu Thuấn trong lịch sử, trẫm mới yên tâm.
          Nhóm Phương Tùng Triết còn muốn tâu điều gì nữa, nhưng Quang Tông lại hỏi:
          - Thọ cung (thần từ mộ địa) xây xong chưa?
          Phụ thần dâng lời:
          - Lăng tẩm tiên đế đã xây xong, xin hoàng thượng yên tâm!
          Quang Tông chỉ vào mình hỏi rằng:
          - Thế còn thọ cung của trẫm?
          Nhóm Phương Tùng Triết đồng thanh tâu rằng:
          - Chúc hoàng đế vạn thọ vô cương.
          Hoàng thượng vẫn dặn đi dặn lại không ngớt, lời nói chẳng có thứ tự gì. Cuối cùng khóc lên một cách mệt nhọc, nói rằng:
          - Trẫm tự biết mình bệnh nặng, khó mà khoẻ lại, không chừng chẳng được bao lâu nữa.
          Nói đến đó, hơi thở đã yếu, tay run run miễn cưỡng ra hiệu cho các đại thần thoái triều, chỉ để Phương Tùng Triết ở lại.
          Hoàng thượng hỏi Phương Tùng Triết:
          - Có quan Hồng Lô tự (vị quan nắm giữ lễ nghi) dâng thuốc không? người ở đâu rồi?
          Phương Tùng Triết đáp rằng:
          - Hồng Lô Tự Thừa Lí Khả Chước 鸿胪寺丞丞李可灼nói có tiên đan diệu dược, thần hạ không dám cả tin.
          Hoàng thượng nghe qua, lệnh cho người hầu trong cung lập tức truyền gọi Lí Khả Chước đến ngự tiền xem bệnh bắt mạch cho hoàng thượng. Khi Lí Khả Chước nói nguyên nhân phát bệnh và cách trị liệu, hoàng đế vô cùng vui mừng, sai dâng thuốc, bảo các đại thần lui ra, đồng thời lệnh cho Lí Khả Chước và các ngự y nghiên cứu dùng thuốc như thế nào. Mãi mà chưa định được, phụ thần họ Lưutâu rằng:
          - Thần có 2 người cùng quê dùng thuốc này rồi, một người thì không có công hiệu, còn người kia lại có công hiệu. Thuốc này không thập toàn thập mĩ.
          Quan Lễ bộ Tôn Như Du 孙如游tâu rằng:
          - Thuốc này dùng hay không, có quan hệ cực lớn, không thể khinh cử vọng động.
          Qua một lúc sau, có một bà lão đến ngự tiền vấn an hoàng đế. Hoàng thượng thúc giục mọi người phối thuốc, các đại thần trở lại ngự tiền, Lí Khả Chước đem dược vật điều phối xong, dâng lên hoàng thượng. Hoàng thượng trước giờ khi uống thuống thường bị thở gấp, giờ uống thuốc của Lí Khả Chước, không còn bị như thế nữa. Hoàng thượng khen đi khen lại lòng trung thành của Lí Khả Chước. Các đại thần đợi ngoài cung. Ước khoảng chừng qua 1 tiếng đồng hồ, nội thị trong cung cấp báo:
          - Sau khi thánh thượng dùng thuốc, tứ chi ấm lại, muốn ăn.
          Các đại thần vui mừng hoan hô, lui cả ra ngoài, Lí Khả Chước và các ngự y ở lại trong cung.
          Đến xế chiều, Phương Tùng Triết không yên tâm, lại đến cung môn đợi, gặp Lí Khả Chước đi ra liền hỏi thăm tin tức. Lí Khả Chước đáp rằng:
          - Uống xong viên hồng hoàn, hoàng thượng cảm thấy đẽ chịu, sợ thuốc chưa đủ mạnh, muốn uống thêm một viên nữa, nếu hiệu quả tốt thì thánh thể có  thể hồi phục.
          Các ngự y cho rằng không nên quá gấp, nhưng hoàng thượng cứ giục dâng thuốc, mọi người khó mà cưỡng lại thánh mệnh. Các đại thần liền hỏi hiệu quả  như thế nào sau khi dùng viên thuốc sau, Lí Khả Chước nói rằng:
          - Thánh cung sau khi dùng, cảm thấy thoải mái dễ chịu như viên thuốc trước.
          Nhóm Phương Tùng Triết lúc bấy giờ mới yên tâm rời khỏi.
          Ai ngờ sáng sớm hôm sau, trong cung khẩn cấp truyền ra thánh chỉ triệu tập quần thần nhanh chóng vào cung. Các đại thần vội thức dậy, không kịp rửa mặt súc miệng, vội mặc y phục, cấp tốc vào cung. Nhưng khi sắp vào trong cung, đã nghe tiếng gào khóc bi thương vang ra, Minh Quang Tông đã quy thiên từ sáng sớm. Đó là ngày mồng 1 tháng 9 năm Thái Xương thứ nhất triều Minh (năm 1620).
          Đối với biến cố thình lình này, dư luận cả triều râm ran. Trong lúc cảm thấy kinh ngạc, mọi người liên tưởng đến cảnh ngộ tân hoàng đế mới đăng cơ mới có 1 tháng, không hẹn mà gặp, cùng chuyển sự nghi ngờ đến quý phi họ Trịnh . Trịnh quý phi dâng mĩ nữ cho thái tử, sai Thôi Văn Thăng 崔文升dâng thuốc, mọi người đều thấy cả, nhưng Lí Khả Chước có bị Trịnh quý phi sai khiến không thì lại không có căn cứ. Vốn là Minh Quang Tông bệnh đã nặng, khó mà chữa khỏi, nhưng nhân vì uống loại quái dược chốn giang hồ, nên sự tình trở nên không đơn giản.
Cuối cùng, vụ án này không những truy tra đến Trịnh quý phi, mà Phương Tùng Triết cũng bị bức phải từ chức, Lí Khả Chước bị sung quân, Thôi Văn Thăng bị biếm đến Nam Kinh. Nhưng rốt cuộc ai là chủ mưu đằng sau vụ án, hiện cũng chưa rõ.

Chú của người dịch
Minh Quang Tông 明光宗 (1582 – 1620): tức Chu Thường Lạc朱常洛, con trưởng của Minh Thần Tông Chu Dực Quân 明神宗朱翊钧, mẫu thân là Lí Tĩnh hoàng hậu Vương thị 李靖皇后王氏. Ông là vị hoàng đế thứ 15 của triều Minh, thời gian ở ngôi ngắn nhất trong lịch sử nhà Minh, chỉ có 1 tháng, nên cũng được gọi là “Nhất nguyệt thiên tử”.

                                                        Huỳnh Chương Hưng
                                                        Quy Nhơn 21/3/2018

Nguyên tác Trung văn
MINH “HỒNG HOÀN ÁN” MẠC HẬU CHỦ SỬ THỊ THUỲ
红丸案幕后主使是谁
Trong quyển
TRUNG QUỐC VỊ GIẢI CHI MÊ
中国未解之谜
Tác giả: Hải Tử 海子
Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2013 
Previous Post Next Post