DANH TƯỚNG NIÊN CANH NGHIÊU
VÌ SAO BỊ UNG CHÍNH BAN CHO CÁI CHẾT?
Nhắc đến
Niên Canh Nghiêu 年羹尧, mọi người liền nghĩ ngay đến máu rơi, bởi trong truyền
thuyết, Niên Canh Nghiêu luôn giết chết đối thủ của mình một cách tàn khốc. Sau
khi vì Ung Chính 雍正 diệt trừ nhiều đối thủ, Niên Canh Nghiêu cũng chẳng
có được kết cuộc tốt đẹp, cuối cùng bị Ung Chính giết chết. Nhưng vì sao Ung
Chính lại giết Niên Canh Nghiêu? mọi người nêu ra nhiều giả thuyết khác nhau.
Niên
Canh Nghiêu, tự Lượng Công 亮工, đậu Tiến sĩ năm
Khang Hi 康熙 thứ 39 (năm 1692). Là người thông minh khoáng đạt,
rành từ lệnh, giỏi văn chương, năng lực làm việc mạnh mẽ. Sau được Ung Chính trọng
dụng, khi các hoàng tử tranh đoạt ngôi vị, Niên Canh Nghiêu lợi dụng tài năng của
mình thường dâng kế sách lên chủ tử, bôn ba du thuyết. Điều càng làm cho chủ tử
vui mừng đó là, họ Niên đã đem em gái của mình dâng lên chủ tử để thể hiện lòng
trung thành, lúc bấy giờ, chủ tớ hai người từng thề sống chết không phản bội nhau, từ đó giao tình ngày càng sâu đậm. Quân hữu
tình, thần hữu ý, lại thêm tài năng nên quan giai của Niên Canh Nghiêu ngày
càng cao, chưa đến 10 năm mà đã là Tuần phủ Tứ Xuyên, tiếp đó lại thăng làm Tổng
đốc Thiểm Tây, độc nắm quân chính đại quyền, trở thành tâm phúc của Ung Chính.
Niên
Canh Nghiêu nhận được sự sủng hạnh của Ung Chính là vào khoảng tháng 10 năm Ung
Chính thứ 2 (năm 1724) trở về trước khi
họ Niên đến kinh bệ kiến. Nói cụ thể là từ trung tuần tháng 7 trở về trước, tức
sau khi bình định phản loạn ở Tây Tạng, Thanh Hải. Niên Canh Nghiêu nắm giữ trọng
quyền, lập đại công, giữa vua tôi không có sự nghi kị, như Ung Chính đã nói:
Thiên cổ quân thần tri ngộ bảng dạng
千古君臣知遇榜样
(Tấm gương muôn đời về việc vua tôi hiểu nhau)
Nhưng từ
trung tuần tháng 7 về sau, nhất là sau khi đến phủ bệ kiến, tức đầu tháng 12,
Ung Chính bắt đầu đẩy Niên Canh Nghiêu vào tử địa. Tại sao Ung Chính lại chuyển
biến nhanh như vậy? Rốt cuộc nguyên nhân cái chết của Niên Canh Nghiêu là như
thế nào?
Có người
cho rằng cái chết của Niên Canh Nghiêu có liên quan đến việc Ung Chính đoạt
đích. Trong Thanh đại sử 清代史 của học giả Mạnh
Sâm 孟森 và trong Thanh
Thế Tông đoạt đích khảo thực 清世宗夺嫡考实 của Vương Chung Hàn 王钟翰
đã theo thuyết này. Theo thuyết này, Khang Hi trong phút lâm chung, chỉ định
người con thứ 14 là Dận Chân 胤禛 kế vị. Người con thứ
4 là Dận Đề 胤题 đã âm mưu cùng Niên Canh Nghiêu年羹尧, Ngạc Nhĩ Thái 鄂尔泰,
Long Khoa Đa 隆科多 sửa chiếu để soán ngôi. Lúc bấy giờ, người con thứ 14
là Dận Chân đang là Phủ viễn đại tướng quân tại Tứ Xuyên, vốn có thể huy động
quân để tranh ngôi vị, nhưng bị Niên Canh Nghiêu hạn chế thành thử không có
năng lực. Dận Đề sau khi tức vị, cải nguyên là Ung Chính 雍正, để báo đáp công lao của Niên Canh Nghiêu, Ung Chính
đã đại gia ân thưởng, nhưng đó chẳng qua là “ bát canh thuốc mê”, đối với những
tình hình này Ung Chính đã có sát tâm, cuối cùng tìm cớ diệt Niên Canh Nghiêu.
Một số
người không tán đồng thuyết này. Họ cho rằng những năm đầu thời Ung Chính, Niên
Canh Nghiêu được sủng ái, đồng thời không phải Ung Chính cho uống “bát canh thuốc
mê”, mà là sự khích lệ đối với công lao trung thành phụ giúp của ông ta. Khi
Ung Chính kế vị, Niên Canh Nghiêu vẫn đang dẹp loạn tại Tứ Xuyên, không tham
gia vào sự vụ, không thể biết sự tình cho nên thuyết trên không đứng vững. Tác
giả của Thanh sử cảo 清史稿, Thanh đại thất bách danh nhân truyện 清代七百名人传 đều cho rằng
Niên Canh Nghiêu cậy công tự ngạo nên bị giết chết. Trong Thanh sử cảo chép rằng:
Niên Canh Nghiêu tài khí mạnh mẽ, cậy bề được
bề trên đãi ngộ , xuất sư nhiều lần có công, kiêu ngạo ….. triều kiến, lệnh cho
Tổng đốc Lí Duy Quân 李维钧, Tuần phủ Phạm
Thời Tiệp 范时捷 quỳ bên đường đưa đón ….. công khanh quỳ
tiếp đón ở ngoài cửa Quảng Ninh 广宁 , Niên (Canh
Nghiêu) giục ngựa đi qua không hề động dung; vương công có người xuống ngựa hỏi
thăm, Niên chỉ
hất hàm ra hiệu.
Trước mặt Thế Tông, Niên cũng ngồi xoạc cẳng không giữ lễ quân thần.
Hơn nữa Niên Canh Nghiêu đối
đãi bộ hạ tàn bạo, dùng những người thân thích, đàn hặc quan lại hiền lương dẫn
đến việc mọi người căm phẫn, Ung Chính cũng không dung nên bị giết chết.
Niên
Canh Nghiêu thành hay bại đều nhanh chóng, khác với bình thường, đối với thuyết
về nguyên nhân cái chết của ông ta, đến hiện nay mọi người vẫn khó phân biệt thực giả, chẳng trách bị giới
sử học liệt vào vụ án hàng đầu trong “Ung
Chính bát án”.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 08/5/2015
Nguyên tác Trung văn
THANH ĐẠI DANH TƯỚNG NIÊN CANH NGHIÊU
VỊ HÀ BỊ UNG
CHÍNH TỨ TỬ
清代名将年羹尧为何被雍正赐死
Trong quyển
TRUNG QUỐC VỊ GIẢI CHI MÊ
中国未解之谜
Chủ biên: Tôn Thiệu Vũ 孙绍武
Hô Hoà Hạo Đặc: Viễn phương xuất bản xã, 2009.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật