Dịch thuật: Xuất ngôn bất tốn

XUẤT NGÔN BẤT TỐN

出言不逊

NÓI NĂNG KHÔNG KHIÊM TỐN

Giải thích: “tốn” 逊: khiêm tốn cung thuận. Hình dung nói năng không khách khí ngạo mạn vô lễ.

Xuất xứ: Tấn . Trần Thọ 陈寿: Tam quốc chí – Trương Cáp truyện 三国志 - 张郃传

          Trương Cáp张郃 là vị tướng nổi tiếng, thủ hạ của Tào Tháo 曹操 thời Tam Quốc.

 Lúc đầu, Trương Cáp làm Trung lang tướng dưới tay Viên Thiệu 袁绍, một lần nọ, Tào Tháo đích thân dẫn quân tấn công Ô Sào 乌巢, tình thế rất nguy cấp, Trương Cáp kiến nghị với Viên Thiệu rằng:

Binh mã của Tào Tháo hùng mạnh khó mà địch lại, nếu Ô Sào một khi thất thủ, toàn quân của chúng ta sẽ thất lợi, tiền đồ của ngài cũng bị đứt đoạn, hiện tại cần phải phái binh đi cứu viện.

Quách Đồ 郭图 phản đối ý kiến của Trương Cáp, ông ta nói rằng:

Cách nhìn của ông không đúng, chúng ta cần phải nhân cơ hội này công kích đại bản doanh của Tào Tháo. Tào Tháo thấy bản doanh bị tấn công, tất sẽ rút quân về, Ô Sào không cần cứu cũng tự giải được.

Trương Cáp vội nói rằng:

Bản doanh của Tào Tháo vô cùng kiên cố, chúng ta khó mà công hạ. Nếu Thuần Vu Quỳnh 淳于琼 bị bắt, tất cả chúng ta đều bị làm tù binh.

Viên Thiệu nghe theo chủ trương của Quách Đồ, phái binh tập kích đại doanh Tào Tháo, chỉ dùng một nhóm binh đi cứu viện Ô Sào. Kết quả đại doanh Tào Tháo không bị công hạ, Thuần Vu Quỳnh bị Tào Tháo đánh bại, quân Viên Thiệu tan vỡ tháo chạy.

          Quách Đồ tự xấu hổ, nhưng lại không chịu thừa nhận sai lầm nên đã vu cho Trương Cáp. Quách Đồ nói với Viên Thiệu rằng:

          Ngài xem, con người Trương Cáo rất ngạo mạn, ông ta khi nói năng làm việc luôn xem người khác không ra gì, ngay cả ngài ông ta cũng không phục. Chúng ta lần này thất lợi, ông ta rõ ràng vô cùng đắc ý.

          Viên Thiệu nghe những lời này, rất không bằng lòng Trương Cáp. Trương Cáp biết rõ nếu cứ ở mãi chỗ Viên Thiệu thì sẽ có kết cục không tốt, nên liền bỏ trốn sang đầu Tào Tháo.

                                                                Huỳnh Chương Hưng

                                                      Quy Nhơn 25/6/2014

Nguyên tác Trung văn

XUẤT NGÔN BẤT TỐN

出言不逊

Trong quyển

TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP

中国成语故事总集

(tập 1)

Chủ biên: Đường Kì 唐麒

Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004.