Dịch thuật: Bí ẩn về thân thế Điêu Thiền

BÍ ẨN VỀ THÂN THẾ ĐIÊU THIỀN

          Trong tứ đại mĩ nhân (1) thời cổ, người mà có sức cuốn hút nhất phải kể đến Điêu Thiền 貂蝉. Điêu Thiền đã khiến cho các anh hùng hào kiệt tinh thần điên đảo; và cũng là người mà khó có ai suy đoán được. Đến nay mọi người vẫn chưa rõ bản lai diện mục của Điêu Thiền. Về thân thế của Điêu Thiền, chủ yếu có mấy quan điểm dưới đây:
1- Điêu Thiền là ca kĩ của Vương Doãn 王允.
          Vương Doãn tự Tử Sư 子师, người huyện Kì Thái Nguyên 太原 thời Đông Hán (nay thuộc Sơn Tây 山西). Lúc đầu giữ chức Quận lại, thời Linh Đế ông làm Thứ sử Dự Châu 豫州, sau khi Hiến Đế lên ngôi giữ chức Tư đồ.  Vương Doãn muốn dùng mĩ nhân kế để diệt trừ Đổng Trác 董卓 nên đã nghĩ đến Điêu Thiền. Vương Doãn nói rõ tình hình cùng mối quan hệ lợi hại cho Điêu Thiền biết và nhờ Điêu Thiền giúp. Theo yêu cầu của Vương Doãn, Điêu Thiền dùng sắc đẹp của mình tạo ra mâu thuẫn giữa Lữ Bố 吕布 với Đổng Trác. Cuối cùng lợi dụng Lữ Bố giết Đổng Trác, lập công lớn cho Vương Doãn. Sau khi xong việc, Điêu Thiền cầu đảo trăng trong vườn, vừa lúc ấy có đám mây che khuất trăng, Vương Doãn trông thấy liền nói rằng: Sắc đẹp của Điêu Thiền đã khiến cho trăng cũng phải nấp sau đám mây. Từ đó, mọi người đều truyền nhau Điêu Thiền có nét đẹp “bế nguyệt” 闭月.
2- Điêu Thiền là tì nữ của Đổng Trác 董卓.
          Đổng Trác tự Trọng Dĩnh 仲颖, người Lâm Thao 临洮 Lũng Tây 陇西 thời Đông Hán (nay thuộc huyện Dân tỉnh Cam Túc 甘肃). Đổng Trác vốn là một hào cường ở Lương Châu 凉州, thời Linh Đế giữ chức mục ở Tịnh Châu 并州. Năm Chiêu Ninh 昭宁 thứ 1 (năm 198), dẫn binh vào Lạc Dương 洛阳phế Thiếu Đế lập Hiến Đế, lũng đoạn triều chính. Tào Tháo 曹操 và Viên Thiệu袁绍 khởi binh phản đối, Đổng Trác ép Hiến Đế dời đến Trường An, tự lập mình làm Thái sư, về sau bị Lữ Bố giết. Theo Hậu Hán thư – Lữ Bố truyện 后汉书 - 吕布传: Đổng Trác lấy Lữ Bố làm Kị đô uý, thề làm cha con, rất yêu quý và tin tưởng. Có một lần thất ý, Đổng Trác rút kích ném Lữ Bố, Lữ Bố lẹ tay thoát được nên Lữ Bố oán ngầm. Đổng Trác sai Lữ Bố giữ Trung các, lại tư thông với thị tì, nên Lữ Bố không để yên. Đây là đoạn ghi lại sự kiện ném kích ở Phụng Nghi đình 凤仪亭. Có thể thấy Điêu Thiền là tì nữ của Đổng Trác tư thông với Lữ Bố.
3- Điêu Thiền là vợ của Lữ Bố 吕布.
          Theo Tam quốc chí – Lữ Bố truyện 三国志 - 吕布传 chú dẫn lời ở Anh hùng kí 英雄记:
          Tháng 6 năm Kiến An 建安 thứ 1, vào lúc nửa đêm, tướng của Lữ Bố ở Hà Nội 河内 là Hác Manh 郝萌 làm phản, dẫn quân tiến vào Hạ Bì下邳, nơi ở của Lữ Bố, đến bên ngoài sảnh đồng thanh hô lớn. Lữ Bố không biết tướng làm phản là ai, vội dẫn vợ hãy còn để đầu trần chưa kịp mặc áo, chạy đến dinh của Đô đốc Cao Thuận 高顺.
          Và: Lữ Bố muốn Trần Cao 陈高, Cao Thuận giữ thành, tự mình đi chặn đường lương thực của Thái Tổ (Tào Tháo), vợ Lữ Bố nói rằng: Cung và Thuận vốn bất hoà, tướng quân ra đi, Cung và Thuận chắc không đồng lòng giữ thành, nếu như sơ suất, tướng quân làm sao tự lập? Thiếp trước kia ở Trường An, bị tướng quân bỏ rơi, thiếp nương nhờ nơi Bàng Thư 庞舒, nay không cần phải nghĩ đến thiếp. Lữ Bố nghe lời vợ nói, trong lòng sầu muộn không thể tự quyết.
          Người phụ nữ để đầu trần, không kịp mặc áo nói ở trên chính là Điêu Thiền, vợ của Lữ Bố.
4- Điêu Thiền là vợ của Tần Nghi Lộc 宜禄, một bộ tướng của Lữ Bố.
          Theo Tam quốc chí – Quan Vân Trường truyện 三国志 - 关云长传 chú dẫn lời ở Thục kí 蜀记:
          Tào Công cùng Lưu Bị 刘备vây Lữ Bố ở Hạ Bì, Vân Trường nói với Công rằng: Lữ Bố sai Tần Nghi Lộc đi cầu cứu, xin được cưới lấy vợ của Nghi Lộc. Công bằng lòng. Đến khi xong, Vân Trường mấy lần nói với Công, Công nghi ngờ vợ Nghi Lộc có nhan sắc, nên trước tiên sai người đi rước về, và Công đã giữ lại cho mình. Vân Trường lòng không yên.
          Từ đoạn ghi chép này có thể thấy vợ của Tần Nghi Lộc rất đẹp. Ngoài ra, bởi Quan Vũ 关羽 muốn cưới làm vợ, nhưng Tào Tháo đã “giữ lại cho mình”, cho nên Quan Vũ sinh lòng đố kị. Bị ngọn lửa đố kị thiêu đốt, Quan Vũ đã một đao chém chết vợ của Tần Nghi Lộc. Vở tạp kịch Quan Công nguyệt hạ trảm Điêu Thiền 关公月下斩貂蝉  đời Nguyên đã sáng tác theo câu chuyện này. Vì thế, vợ của Tần Nghi Lộc trong truyền thuyết cũng trở thành Điêu Thiền.
          Điêu Thiền là một trong tứ đại mĩ nhân, cuối cùng số mệnh lại rất bi thảm, ứng với thuyết hồng nhan bạc mệnh.

CHÚ THÍCH CỦA NGƯỜI DỊCH
(1)- Tứ đại mĩ nhân thời cổ Trung Quốc là: Tây Thi 西施 (trầm ngư); Vương Chiêu Quân 王昭君 (lạc nhạn), Điêu Thiền 貂蝉 (bế nguyệt), Dương Quý Phi 杨贵妃 (tu hoa)

                                                                              Huỳnh Chương Hưng
                                                               Quy Nhơn ngày 6 tháng 6 năm 2012

Dịch từ nguyên tác Trung văn
ĐIÊU THIỀN THÂN THẾ CHI MÊ
貂蝉身世之谜
Trong quyển
TRUNG QUỐC VỊ GIẢI CHI MÊ
中国未解之谜
Chủ biên: Tôn Thiệu Vũ 孙绍武
Hô Hoà Hạo Đặc: Viễn phương xuất bản xã, 2009.
Previous Post Next Post