VẠN LÍ VÔ
NHÂN ỐC (73)
萬里無人屋
Muôn dặm không có một bóng người, một mái nhà
Sầm Tham 岑参 thời Đường ở bài Thích
trung tác 碛中作, viết rằng:
Tẩu mã tây
lai dục đáo thiên
Từ gia kiến
nguyệt lưỡng hồi viên
Kim dạ bất
tri hà xứ túc
Bình sa vạn
lí tuyệt nhân yên
走马西来欲到天
辞家见月两回圆
今夜不知何处宿
平沙万里绝人烟
(Giục ngựa chạy về hướng tây đến tận chân trời
Từ lúc rời nhà tới nay thấy trăng đã hai lần tròn
Đêm nay không biết nghỉ lại ở nơi nào
Sa mạc mênh mông vạn dặm không có lấy một mái nhà)
http://www.guoxuemeng.com/mingju/430109.html
Và Lí Hoa 李华thời Đường trong bài
Điếu cổ chiến trường văn 吊古战场文 cũng rất nổi
tiếng, miêu tả cảnh tượng thê thảm hoang lương nơi chiến trường xưa. Mở đầu tác
giả đã viết rằng:
Hạo hạo hồ, bình sa
vô ngân, quýnh bất kiến nhân. Hà thuỷ oanh đới, quần sơn củ phân. Ảm hề thảm tuỵ,
phong bi nhật huân. Bồng đoạn thảo khô, lẫm nhược sương thần; điểu phi bất há,
thú đĩnh vong quần.
浩浩乎, 平沙无垠, 敻不见人. 河水萦带, 群山纠纷, 黯兮惨悴, 风悲日曛. 蓬断草枯, 凛若霜晨; 鸟非不下, 兽铤亡群.
(Bao la thay, sa mạc rộng vô cùng, nhìn không thấy một bóng
người. Nước sông quanh co uốn khúc, dãy núi xa xa nhấp nhô. Cảnh tượng ảm đạm
thê lương, gió rít đau buồn, sắc trời dần tối. Cỏ bồng đứt gãy, cỏ dại héo khô.
Cái rét buốt như sương buổi sớm mùa đông; chim bay không dừng lại, thú chạy lạc
cả bầy.)
https://baike.baidu.com/item/%E5%90%8A%E5%8F%A4%E6%88%98%E5%9C%BA%E6%96%87
Theo ý riêng, có lẽ tác giả Đặng Trần Côn cũng đã liên tưởng
đến bài Điếu cổ chiến trường văn này.
Câu 73 này, bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca” tương truyền của
Đoàn Thị Điểm là:
Nhà không muôn dặm xiết bao dãi dầu (68)
Trong Chinh phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất Lương, nxb Tân Việt, in
năm 1953 là:
NỘI không muôn dặm, xiết bao dãi dầu
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 08/7/2021