BỐ
Y CHI GIAO
布衣之交
BẠN BÈ ÁO VẢI
Giải
thích: bố y 布衣: áo vải, chỉ bình dân. Nguyên
là người hiển quý kết giao với bình dân, về sau cũng dùng để chỉ sự kết giao của
bách tính nghèo khó.
Xuất
xứ: Hán . Lưu Hướng 刘向: Chiến quốc sách – Tề sách tam 战国策
- 齐策三.
Trong
đám môn hạ của Mạnh Thường Quân 孟尝君có một thực khách yêu tiểu thiếp của ông. Có người nói với Mạnh
Thường Quân rằng:
-
Làm thực khách của ngài mà lại đi yêu phu
nhân của ngài, thật là bất nghĩa, hay là giết ông ta đi.
Mạnh
Thường Quân bảo rằng:
-
Thấy dung mạo xinh đẹp thì thích đó là
thường tình của con người!
Và
Mạnh Thường Quân đã không giết môn khách đó.
Qua
một thời gian, Mạnh Thường Quân chuẩn bị xe, ngựa, lễ vật cho môn khách nọ, để tiến
cử ông ta với quốc quân nước Vệ. Trước khi lên đường, Mạnh Thường Quân nói với
ông ta rằng:
-
Ông và tôi là “bố y chi giao”, hi vọng
ông và quốc quân nước Vệ có được tiền trình rộng lớn.
Nhờ
sự tiến cử của Mạnh Thường Quân, vị môn khách này sau khi đến nước Vệ đã được
trọng dụng.
Về
sau quan hệ giữa hai nước Tề, Vệ xấu đi, quốc quân nước Vệ chuẩn bị liên lạc
chư hầu đem binh mã đánh nước Tề. Lúc bấy giờ vị môn khách nọ đứng ra ngăn cản
quốc quân nước Vệ, nói rằng:
-
Mạnh Thường Quân là người rất có đạo đức.
Tôi từng làm việc có lỗi đối với ông ta, nhưng ông ta không hề trừng phạt tôi,
mà còn khen tặng tôi trước mặt ngài. Hơn nữa, tôi nghe nói, quốc quân trước đây
của hai nước Tề, Vệ từng cắt máu ăn thề ‘đời sau không đánh lẫn nhau’, mà nay
ngài lại vi phạm lời thề. Xin ngài không nên đánh nước Tề, nếu không, tôi nguyện
lấy máu nơi cổ của tôi làm bẩn
áo ngài.
Do
bởi môn khách liều mình ngăn cản, nước Vệ đã bỏ ý định đánh Tề.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 30/4/2018
Nguyên tác Trung văn
BỐ Y CHI GIAO
布衣之交
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ
CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại
văn nghệ xuất bản xã, 2004.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật