Dịch thuật: Cảnh Công bệnh cửu bất dũ, dục tru Chúc Sử dĩ tạ ... (kì 1)

景公病久不愈欲诛祝史以谢

晏子谏

(其一)

    景公疥且疟, 期年不已 ⁽¹⁾. 召会谴, 梁丘据, 晏子而问焉曰 ⁽²⁾: “寡人之病病矣 ⁽³⁾, 使史固与祝佗巡山川宗庙 ⁽⁴⁾, 牺牲珪璧莫不备具 ⁽⁵⁾, 数其常多先君桓公, 桓公一则寡人再 ⁽⁶⁾. 病不已, 滋甚. 予欲杀二子者以说于上帝 ⁽⁷⁾, 其可乎?” 会谴, 梁丘据曰: “可”. 晏子不对. 公曰: “晏子何如?” 晏子曰: “君以为祝有益乎?” 公曰: “然”.

                                                                                   (晏子春秋)

CẢNH CÔNG BỆNH CỬU BẤT DŨ DỤC TRU CHÚC SỬ DĨ TẠ

ÁN TỬ GIÁN

(kì nhất)

          Cảnh Công giới thả ngược, ki niên bất dĩ ⁽¹⁾. Triệu Hội Khiển, Lương Khâu Cứ, Án Tử nhi vấn yên viết ⁽²⁾: “Quả nhân chi bệnh bệnh hĩ ⁽³⁾, sử Sử Cố dứ Chúc Đà tuần sơn xuyên tông miếu ⁽⁴⁾, hi sinh khuê bích mạc bất bị cụ ⁽⁵⁾, số kì thường đa tiên quân Hoàn Công, Hoàn Công nhất tắc quả nhân tái ⁽⁶⁾. Bệnh bất dĩ, tư thậm. Dư dục sát nhị tử giả dĩ duyệt vu Thượng đế ⁽⁷⁾, kì khả hồ?” Hội Khiển, Lương Khâu Cứ viết: “Khả”. Án Tử bất đối. Công viết: “Án Tử hà như?” Án Tử viết: “Quân dĩ vi chúc hữu ích hồ?” Công viết: “Nhiên”.

                                                                                     (còn tiếp)

                                                                               (Án Tử Xuân Thu)

Chú thích

1- Ki niên 期年: tròn một năm

2- Hội Khiển召会谴, Lương Khâu Cứ  梁丘据: đều là bề tôi của Cảnh Công.

3- Bệnh bệnh 病病: chữ “bệnh” trước có nghĩa là bệnh tật. chữ “bệnh” sau có nghĩa là bệnh nặng.

4- Sử Cố 史固: “sử” là chức quan, “cố” là tên người.

          Chúc Đà 祝佗: “chúc” là chức quan, “đà” là tên người.

          Sơn xuyên 山川: chỉ thần núi sông.

5- Hi sinh 牺牲: chỉ trâu, dê, heo dùng trong tế tự.

          Khuê bích 珪璧: đều là ngọc khí dùng trong tế tự.

6- Tái 再: là hai

7- Duyệt 说: thông với chữ 悦 có nghĩa là vui lòng.

CẢNH CÔNG BỊ BỆNH LÂU NGÀY KHÔNG BỚT, MUỐN GIẾT

QUAN CHÚC QUAN SỬ ĐỂ TẠ VỚI TRỜI.

ÁN TỬ CAN GIÁN

(kì 1)

          Cảnh Công bị ghẻ lở tiếp đó bị sốt rét, bệnh đã một năm mà không khỏi. Liền triệu kiến Hội Khiển, Lương Khâu Cứ, Án Tử đến để hỏi:

          - Bệnh của ta ngày càng nghiêm trọng, đã phái Sử quan Cố và Chúc quan Đà đi tế thần núi thần sông và thần linh tổ tiên, tế phẩm trâu, dê, heo cùng ngọc khuê ngọc bích đều có đủ, số lượng so với tiên quân là Hoàn Công cũng nhiều hơn. Hoàn Công một phần thì ta dùng hai phần. Bệnh không thấy khỏi mà ngày càng nặng. Ta muốn giết hai người đó để làm vui lòng Thượng đế, như vậy được không?

          Hội Khiển, Lương Khâu Cứ đều nói:

          - Có thể.

          Riêng Án Tử không đáp. Cảnh Công hỏi:

          - Ý của Án Tử như thế nào?

          Án Tử đáp rằng:

          - Ngài cho là cầu đảo có ích sao?

          Cảnh Công nói:

          - Đúng vậy.

                                                                  (còn tiếp)

           

Huỳnh Chương Hưng

                                               Quy Nhơn 02/10/2017

Nguồn 

ÁN TỬ XUÂN THU

晏子春秋

Dịch chú: Trần Đào 陈涛

Trung Hoa thư cục, 2007.