训子
富翁子不识字, 人劝以延师训之. 先学 “一” 字是一画, 次 “二” 字二画, 次 “三” 字三画. 其子便欣然投笔, 告父曰: “儿已都晓字义, 何用师为?” 父喜之, 乃谢去. 一日, 父欲招万姓者饮, 命子晨起治状, 至午不见写成. 父往询之, 子患曰: “姓亦多矣, 如何偏姓万. 自早至今, 才得五百画著哩!”
(笑林广记)
HUẤN
TỬ
Phú ông tử bất thức tự, nhân khuyến dĩ
diên sư huấn chi. Tiên học “nhất” tự thị nhất hoạch, thứ “nhị” tự nhị hoạch, thứ
“tam” tự tam hoạch. Kì tử tiện hân nhiên đầu bút, cáo phụ viết: “Nhi dĩ đô hiểu
tự nghĩa, hà dụng sư vi?” Phụ hỉ chi, nãi tạ khứ. Nhất nhật, phụ dục chiêu Vạn
tính giả ẩm, mệnh tử thần khởi trị trạng, chí ngọ bất kiến tả thành. Phụ vãng
tuân chi, tử hoạn viết: “Tính diệc đa hĩ, như hà thiên tính Vạn. Tự tảo chí kim, tài đắc ngũ bách hoạch trứ
lí!”
(Tiếu lâm quảng kí)
DẠY CON
Thằng
con của phú ông không biết chữ, mọi người khuyên nên mời thầy về dạy. Trước
tiên nó học chữ “nhất” là một nét, tiếp đến học chữ “nhị” hai nét, tiếp nữa đến chữ “tam” ba nét. Thằng con học được mấy
chữ đó liền hớn hở quăng bút, đi nói với người cha rằng: “Con đã hiểu nghĩa của
chữ rồi, còn có thầy để làm gì nữa?” Phú ông cả mừng, liền cho thầy giáo nghỉ.
Một ngày nọ, phú ông muốn mời một người họ Vạn đến uống rượu, sai thằng con
sáng sớm thức dậy viết thiệp mời, nhưng mãi đến trưa chưa thấy nó viết xong.
Phú ông liền đi đến hỏi, thằng con lo buồn nói rằng: “Họ thì có nhiều, sao ông
ta lại lấy họ Vạn chứ? từ sáng sớm đến giờ con chỉ mới viết được 500 nét à!”
Chú của người
dịch
TIẾU LÂM QUẢNG
KÍ笑林广记:tập truyện cười do Du hí chủ nhân 游戏主人 đời Thanh thu thập biên soạn thành. Toàn sách chia làm 12 bộ, gồm:
- Cổ diễm bộ 古艳部 - Hủ lưu bộ 腐流部 - Thuật nghiệp bộ 术业部
- Hình thể bộ 形体部 - Thù bẩm bộ 殊禀部 - Khuê phong bộ 闺风部
- Thế huý bộ 世讳部 - Tăng đạo bộ 僧道部 - Tham lận bộ 贪吝部
- Bần cũ bộ 贫窭部 - Cơ thích bộ 讥剌部 - Mậu ngộ
bộ 谬误部
Những
truyện cười trong Tiếu lâm quảng kí
đa phần là của hai đời Minh Thanh, hình thức chủ yếu là những đoạn văn ngắn.
Truyện Huấn tử ở Cổ diễm bộ
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn
26/02/2017
TIẾU LÂM QUẢNG KÍ
笑林广记
(Thanh) Du Hí chủ nhân 游戏主人 biên soạn
Tang Thánh Đồng 桑圣彤
chú dịch
Sùng Văn thư cục, 2007.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật