SẮC THÁI THẦN BÍ Ở DANH VÀ TỰ CỦA VIÊN KHẮC
VĂN
Viên Thế Khải 袁世凯 có nhiều vợ và nhiều con,
chỉ riêng con đã đến 17 người. Con trưởng là Viên Khắc Định 袁克定, con thứ 2 là Viên Khắc Văn 袁克文. Sinh mẫu của Viên Khắc Văn họ Kim, là quý tộc
Triều Tiên. Khi Viên Thế Khải đi sứ Triều Tiên, Triều Tiên vương đã gả công
chúa cho ông làm thiếp, đó chính là sinh mẫu họ Kim của Viên Khắc Văn. Hai thị
nữ đi theo công chúa cũng được Viên Thế Khải thâu nhận làm thiếp.
Viên Khắc Văn có
tên tự là Báo Sầm 豹岑, hiệu Hàn
Vân 寒云, ông là người tài hoa nhất
trong số 17 người con của Viên Thế Khải. Ông đa tài đa nghệ, giỏi văn thơ, giỏi
thư pháp, biết rành về kim thạch, thông hiểu âm luật, mà cũng thích nữ sắc, là
một tài tử phong lưu.
Viên Khắc Văn là
phụ thân của Viên Gia Lưu 袁家骝,
nhà vật lí học nổi tiếng thế giới. Cả nhà Viên Gia Lưu đều là vật lí học gia.
Phu nhân của Viên Gia Lưu là Ngô Kiện Hùng 吴健雄
được khen tặng là “Marie Curie của Trung Quốc”. Con của họ là Viên Vĩ Thừa 袁伟承 cũng là nhà hạch vật lí học
nổi tiếng.
Về lai lịch danh
và tự của Viên Khắc Văn mang sắc thái thần bí. Viên Khắc Văn từng giải thích rằng:
Năm Canh Dần (năm
Quang Tự thứ 16), Khắc Văn sinh ở Hàn Thành 韩城
Triều Tiên 朝鲜. Ngày sinh
ra, phụ thân lúc nằm nghỉ, mơ thấy Triều Tiên vương dùng dây xích vàng dẫn con
báo lớn đến tặng. Phụ thân nhận lấy, cột ở
thềm nhà, cho ăn trái cây, bỗng nhiên con báo vùng vấy làm đứt dây xích
rồi xông thẳng vào nhà, phụ thân kinh hãi tỉnh giấc, cũng vừa đúng lúc sinh Khắc
Văn. Mẫu thân cũng nằm mơ thấy một con thú lớn, hình dạng giống con báo. Phụ
thân bèn đặt tên là “Văn” 文,
lấy tự là “Báo” 豹.
Ý nói rằng, trước
khi ông sinh ra, mẫu thân nằm mơ thấy một con báo lớn. Khi sinh ông ra, phụ
thân cũng nằm mơ thấy Triều Tiên vương tặng cho con báo, cho nên phụ thân đặt
cho ông một cái tên có liên quan đến con báo. Các con của Viên Thế Khải đều có
têm đệm là “Khắc”, cho nên tên của ông là Khắc Văn, tự là Báo Sầm. Có lúc ông dùng cách hài âm gọi là “Bão Tồn” 抱存, hoặc còn gọi là “Bão Công” 抱公.
Còn về lai lịch
hiệu “Hàn Vân” 寒云, có 2 thuyết.
Ông nhân có được
bức “Thục đạo hàn vân đồ” 蜀道寒云图
của Vương Tấn Khanh 王晋卿 người thời
Tống nên vô cùng vui mừng, được vật lòng vui, thế là lấy hiệu là “Hàn Vân”.
Thuyết khác cho rằng,
ông đặc biệt yêu thích Côn khúc 昆曲.
Trong khúc Thiên trung lục thảm đổ 千忠戮惨睹,
ở bài từ Khuynh bôi ngọc phù dung 倾杯玉芙蓉
có câu:
Hàn vân thảm vụ hoà sầu chức
寒云惨雾和愁织
(Mây lạnh hoà với sương mù buồn
dệt thành nỗi sầu)
Ông thích
nhất câu này, cho nên lấy “hàn vân” làm hiệu. Viên Khắc Văn cưới rất nhiều vợ,
có một người tên là Tiết Lệ Thanh 薛丽清, vốn là một danh kĩ. Sau khi Khắc Văn chuộc cô ta ra, đã đổi
tên cô ta thành “Ôn Tuyết” 温雪 đối lại với “Hàn Vân” của mình, để bày tỏ lòng yêu thương,
về sau ông cảm thấy tên hiệu này không hay nên đã dùng lại “Bão Tồn”. Nhưng khi
đăng bài trên báo, có lúc ông lại kí tên là “Hàn Vân”, một số người không biết
“Hàn Vân” và “Bão Tồn” rốt cuộc là một người hay là hai người. Vì điều này, ông
có viết qua một bài thơ để nói rõ.
Viên Khắc Văn tin Phật, ông còn tự
mình đặt 2 pháp danh là Đà Khoáng 陀旷 và Giác Khoáng 觉旷.
Viên Khắc Văn cũng thích sưu tập, mỗi
khi sưu tầm được một món đồ quý, đều dùng tên của trân phẩm đó đặt lại tên mới
cho thư trai của mình, tên đó có lúc còn được sử dụng làm bút danh của mình. Có
một năm, ông sưu tầm được miếng quy tệ 龟币 bằng ngọc đời Thương, ông vui đến
phát cuồng, thế là, ông đổi tên thư trai của mình thành “Quy Am” 龟庵, khi viết ông cũng dùng bút danh
“Quy Am”. Về sau ông lại có được một chiếc gương đời Thương, ông lại đổi “Quy
Am” thành “Nhất Giám Lâu” 一鉴楼. Sau khi có được chiếc vòng ngọc của Triệu Phi Yến 赵飞燕, ông lại lấy bút danh là “Bảo Yến”
宝燕 và “Yến Hoàn” 燕环.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 05/11/2016
Nguyên tác Trung văn
VIÊN KHẮC VĂN DANH TỰ
ĐÍCH THẦN BÍ SẮC THÁI
袁克文名字的神秘色彩
Trong
quyển
TRUNG
QUỐC NHÂN DANH ĐÍCH CỐ SỰ
中国人名的故事
Tác giả: Trương Tráng Niên 张壮年
Trương Dĩnh Chấn 张颖震
Sơn
Đông hoạ báo xuất bản xã, tháng 9-2005
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật