VIÊN LÂM TÔ CHÂU
(tiếp theo)
Chuyết
Chính viên toạ lạc tại phố đông bắc bên trong Lâu môn 娄门
phía đông bắc thành Tô Châu, bắt đầu được kiến tạo vào năm Chính Đức 正德 thứ 4 nhà Minh (năm 1509), diện mạo của vườn hiện nay
đa phần được hình thành vào cuối đời Thanh (đầu thế kỉ 20), chiếm 5 hecta. Đây
là viên lâm có diện tích lớn nhất trong số các viên lâm ở Tô Châu. Nhân có tài
tử Giang Nam Văn Trưng Minh 文征明 tham gia thiết kế,
nên càng nồng đậm hơi thở của văn nhân, khắp nơi tràn đầy thi tình hoạ ý. Toàn
vườn lấy nước làm trung tâm, diện tích mặt nước chiếm 3/5, kiến trúc chủ yếu đều
bên nước, bốn bên phối hợp với cầu, lan can và đảo nhỏ nhiều lau sậy.
Chuyết Chính viên phân làm 3 bộ phận: đông, trung, tây. Trung bộ là vườn chính,
diện tích khoảng 1,2 hecta, cảnh vườn rộng rãi tươi sáng, kĩ thuật làm vườn
tinh xảo, tinh hoa của toàn vườn đều tập trung ở đây. Tầm nhìn ở Chuyết Chính
viên rộng, sơn thuỷ phản chiếu lẫn nhau, một cảnh tượng sông nước Giang Nam
thu nhỏ, hiển thị di phong tươi sáng, điển nhã tự nhiên trong nghệ thuật tạo vườn
đời Minh.
Lưu viên 留园
Lưu
viên toạ lạc tại đường Lưu Viên 留园 phía tây bắc thành
Tô Châu, bắt đầu được kiến tạo từ thời Gia Tĩnh 嘉靖
nhà Minh, diện tích khoảng 2 hecta, có lịch sử cách nay đã hơn 400 năm. Lưu
viên và Chuyết Chính viên được gọi là “lưỡng tuyệt” của viên lâm Tô Châu. Lưu
viên có kết cấu nghiêm cẩn, tinh xảo lại nhiều biến hoá, là viên lâm mang tính
đại biểu của đời Thanh. Toàn vườn phân làm 4 khu vực phong cảnh là trung, đông,
tây, bắc. Trung bộ nổi bật là nước, đông bộ lấy kiến trúc làm chủ, tây bộ lấy cảnh
sắc tự nhiên, bắc bộ lấy phong cảnh điền viên. Bố cục kiến trúc của toàn vườn
chặt chẽ, trang sức tinh nhã. Toàn vườn lấy hành lang làm mạch lộ, thêm đình
đài lầu tạ, đá lạ nước trong, kì mộc dị hoa, hình thành đình viên lớn nhỏ có
nét đặc sắc riêng. Trong vườn có vườn, trong cảnh có cảnh, khiến du khách không
muốn xa rời, không hổ thẹn là danh viên của Giang Nam .
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 02/9/2014
Nguyên tác Trung văn
TÔ CHÂU VIÊN LÂM
苏州园林
Trong quyển
TRUNG QUỐC VĂN MINH KÌ TÍCH
中国文明奇迹
Chủ biên: Mặc Nhân 墨人
Trung Quốc hí kịch xuất bản xã, 2006
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật