Dịch thuật: Tào Xung cân voi

TÀO XUNG CÂN VOI

          Tào Xung 曹冲, tự Thương Thư 仓舒, nhân vật cuối thời Đông Hán, con của Tào Tháo 曹操. Tào Xung từ nhỏ đã rất thông minh, lại có tấm lòng nhân ái, vì vậy, rất được Tào Tháo yêu quý. Nhiều lần Tào Tháo khoe Tào Xung trước các đại thần, bộc lộ ý muốn nhường ngôi vị. Điều đó đã mang lại hoạ sát thân cho Tào Xung, Tào Xung chưa đến tuổi thành niên đã chết, năm đó chỉ mới 13 tuổi, theo truyền thuyết là do Tào Phi 曹丕  hại.

          Cuối thời Đông Hán, Tôn Quyền 孙权cát cứ Đông Ngô, để lấy lòng Thừa tướng Tào Tháo, người mà mượn danh Hán Hiến Đế 汉献帝 để nắm giữ thực quyền, Tôn Quyền đã tặng Tào Tháo một con voi lớn.

          Tào Tháo thấy voi rất vui mừng. Con voi này sinh ra ở phương nam, nó cuộn vòi, bốn chân vững chắc như bốn cây trụ lớn, toàn thân lộ vẻ vững chãi, mạnh mẽ, có khí tượng đẹp đẽ như núi lớn, xô không ngã.

          Tả hữu trên dưới ngắm nghía một hồi, Tào Tháo bỗng nghĩ ra một việc: Làm sao có thể biết được con voi này nặng bao nhiêu? Thế là bèn hỏi bách quan:

          - Nhà nào có chiếc cân lớn, cân thử con voi này?

          Quần thần nghe qua, người người đều im bặt như ve mùa đông, như gà bằng gỗ.

          Đương lúc phát bực, Tào Tháo chợt vỗ mạnh trán, cười nói rằng:

          - Thôi, thôi, thôi. Trên thế gian này làm gì có cân để cân voi?

          Tào Tháo cười một lúc rồi lại hỏi:

          - Mọi người xem thử, có cách nào có thể cân được trọng lượng của voi không?

          Bách quan nhìn nhau, ai cũng chẳng có diệu kế gì. Đột nhiên, một đứa bé từ phía sau đám quần thần chạy lên, nói rằng:

          - Phụ thân, con có cách.

          Tào Tháo nhìn qua, là Tào Xung đứa con nhỏ của mình, đương thời chỉ mới 5 tuổi, liền la rằng:

          - Con thì biết cái gì chớ?

          Tào Xung chẳng hiểu lời của phụ thân, lập bập nói rằng:

          - Rất dễ ạ. Dẫn voi lên một chiếc thuyền lớn, xem ngấn nước ở thuyền sâu bao nhiêu, làm dấu nơi ngấn nước ấy. Sau đó, đưa voi lên bờ, đem từng giỏ đá đặt lên thuyền, để thuyền chìm đến chỗ đã khắc dấu. Chỉ cần đem từng giỏ đá đó cân, rồi cộng lấy trọng lượng, đó chẳng phải là trọng lượng của voi sao?

          Tào Tháo nghe qua, vuốt chòm râu, cười lớn rằng:

          - Hay! hay! Con quả không hổ thẹn là con thiên lí câu của nhà ta.

          Bách quan cũng cùng khen rằng:

          - Thần đồng! thần đồng!

          Mọi người theo cách của Tào Xung, nhanh chóng đã cân được trọng lượng của voi.

                                                        Huỳnh Chương Hưng

                                                        Quy Nhơn 26/4/2020

Nguyên tác Trung văn

TÀO XUNG XƯNG TƯỢNG

曹冲称象

Trong quyển

TRUNG QUỐC LỊCH SỬ CỐ SỰ (tập 3)

中国历史故事

Biên soạn: Sơ Dương Tả Tả 初阳姐姐

Trường Xuân: Cát Lâm văn sử xuất bản xã, 2015