Dịch thuật: Mục quang như cự (thành ngữ)

MỤC QUANG NHƯ CỰ
目光如炬
MẮT SÁNG NHƯ ĐUỐC

Giải thích: Cự là đuốc. Mắt sáng như đuốc. Hình dung mắt có thần, cũng ví kiến giải cao minh, tầm nhìn rộng lớn.
Xuất xứ: Nam triều 南朝 . Lương . Thẩm Ước 沈约: Tống thư – Đàn Đạo Tế truyện 宋书 - 檀道济传.

          Đàn Đạo Tế 檀道济 vào cuối thời Đông Tấn tham gia đội quân của Lưu Dụ 刘裕 (sau là Tống Vũ Đế 宋武帝 thời Nam triều), đông chinh tây thảo, lập nhiều chiến công.
          Có một lần, Đàn Đạo Tế đem binh công nhập Lạc Dương 洛阳, có người đề nghị đem giết toàn bộ tù binh bắt được để thêm mạnh quân uy, Đàn Đạo Tế vội ngăn lại, nói rằng:
          - Không được, không được, bình định dân tâm chính là tại lúc này đây!
          Sau đó thả hết tù binh, bách tính đều hoan nghinh quân đội nước Tống.
          Công lao của Đàn Đạo Tế ngày càng nhiều, danh tiếng ngày càng cao, tả hữu bộ tướng đều kiêu dũng thiện chiến, mấy người con đều nắm binh quyền, Tống Văn Đế 宋文帝 đối với ông ta dần không yên tâm. Mấy cận thần bên cạnh hoàng đế thì từ lâu đã tích mưu giết ông. Một lần nọ, Tống Văn Đế bị bệnh nguy cấp, lại gặp lúc quân Nguỵ đến chinh phạt, bèn triệu Đàn Đạo Tế vào triều nghị sự. Bành Thành Vương Lưu Nghĩa Khang 彭城王刘义康 câu kết với lãnh quân Lưu Trạm 刘湛, thừa cơ gán tội danh mưu đồ phản loạn cho Đàn Đạo Tế, bắt bỏ ngục. “Đạo Tế kiến trạng, phẫn nộ khí thịnh, mục quang như cự, ngã nhĩ gian dẫn ẩm nhất hộc” 道济见状, 愤怒气盛, 目光如炬, 俄尔间引饮一斛. Chính là nói, Đàn Đạo Tế bị tống giam vào đại lao, vừa tức vừa giận, hai mắt như hai ngọn đuốc, phát sáng như lửa, miệng uống một hộc rượu, kéo khăn vấn đầu vất xuống đất. Sau đó, 11 người con của ông và bộ tướng cũng bị bắt toàn bộ, và cũng bị sát hại đồng thời với ông.
          Chẳng bao lâu, quân Nguỵ nghe nói Đàn Đạo Tế đã chết, bèn cử đại quân   tấn công nước Tống. Tống Văn Đế nghe tin, lên đầu thành thấy binh mã nước Nguỵ tiến đến gần, nhớ đến câu nói của Đàn Đạo Tế trước lúc mất:
          - Chính là các người tự huỷ Vạn lí trường thành đó. 

                                                         Huỳnh Chương Hưng
                                               Quy Nhơn 29/02/2020

Nguyên tác Trung văn
MỤC QUANG NHƯ CỰ
目光如炬
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004


Previous Post Next Post