Dịch thuật: Nhân vi đao trở, ngã vi ngư nhục (thành ngữ)

NHÂN VI ĐAO TRỞ, NGÃ VI NGƯ NHỤC
人为刀俎, 我为鱼肉
NGƯỜI TA LÀ DAO THỚT, CHÚNG TA LÀ CÁ THỊT

Giải thích: ví với việc tuỳ ý chặt cắt
Xuất xứ: Hán . Tư Mã Thiên 司马迁: Sử kí – Hạng Vũ bản kỉ 史记 - 项羽本纪 

          Lúc Sở Hán tương tranh, Hạng Vũ 项羽 tại Hồng Môn 鸿门ở ngoài thành Hàm Dương 咸阳 bày yến tiệc chiêu đãi Lưu Bang 刘邦, Phạm Tăng 范增 thừa cơ muốn giết chết Lưu Bang để tiêu trừ kẻ địch hùng mạnh. Trong buổi tiệc, Phạm Tăng từng ba lần dùng ngọc bội ra tín hiệu cho Hạng Vũ, Hạng Vũ luôn do dự không quyết. Phạm Tăng đành mời người em họ của Hạng Vũ là Hạng Trang 项庄 đến, bảo anh ta mượn cơ hội múa kiếm để giết Lưu Bang. Ý đồ của Hạng Trang bị Trương Lương 张良 thấy rõ, Trương Lương vội tìm Phàn Khoái 樊哙đến bảo vệ Lưu Bang.
          Lưu Bang nhìn thấy trong bữa tiệc đầy sát khí, bèn mượn cơ hội ra nhà xí rồi trốn khỏi quân trướng, Phàn Khoái cũng đi theo.
          Lưu Bang bất an nói với Phàn Khoái:
          - Chúng ta không từ biệt Hạng Vũ mà đã bỏ đi, như vậy có được không?
          Phàn Khoái lòng như lửa đốt, nói rằng:
          - Đến lúc này mà còn nói như thế sao, làm việc lớn không câu nệ đến tiểu tiết, luận lễ lớn bất tất phải so đo khiêm nhường việc nhỏ. Nay họ là dao thớt, chúng ta là cá thịt, còn cáo từ cái gì nữa.
          Sự việc sau đó do Trương Lương giải quyết.
          Đương thời doanh trại của quân đội Lưu Bang tại Bá Thượng 霸上, cách Hồng Môn 40 dặm đường. Lưu Bang không dám ngồi xe, chỉ cưỡi lên một con ngựa, Phàn Khoái 樊哙, Hạ Hầu Anh 夏侯婴cầm kiếm cầm thuẫn chạy bộ, từ đường nhỏ vùng núi theo đường tắt chạy nhanh, chẳng mấy chốc về tới doanh trại.
          Trương Lương tính toán Lưu Bang đã thoát hiểm an toàn, liền ung dung tự nhiên tiến vào quân trướng, khách sáo nói với Hạng Vũ:
          - Chúa của tôi là Bái Công không đương nổi mấy li rượu, đã về lại doanh trại, không thể gặp mặt tạ từ, sai tôi dâng lên đại vương một đôi bạch bích, dâng lên tướng quân Phạm Tăng một đôi ngọc đấu.
          Hạng Vũ liền hỏi:
          - Bái Công giờ ở nơi đâu?
          Trương Lương cười đáp rằng:
          - Hiện tại đã về đến quân doanh rồi.
          Lưu bang chuyển nguy thành an, về sau cuối cùng đánh bại Hạng Vũ, kiến lập triều Hán.  

                                                       Huỳnh Chương Hưng
                                             Quy Nhơn 13/7/2019

Nguyên tác Trung văn
NHÂN VI ĐAO TRỞ, NGÃ VI NGƯ NHỤC
人为刀俎, 我为鱼肉
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004
Previous Post Next Post