LẦN ĐƯỜNG THEO BÓNG TRĂNG TÀ VỀ TÂY (2028)
Trong bài Khách trung
nguyệt 客中月 của Bạch Cư Dị 白居易 có câu:
Hiểu tuỳ tàn nguyệt hành
Tịch dữ tân nguyệt túc
曉隨殘月行
夕與新月宿
(Sáng sớm
theo ánh trăng tàn mà đi
Chiều tối theo ánh trăng non mà nghỉ)
Cất mình qua ngọn tường hoa
Lần đường theo bóng trăng tà về tây
(“Truyện
Kiều” 2027 – 2028)
Trăng tà: Trăng xế chiều ánh xiên. Td: Lần đường theo bóng trăng
tà về tây.
(Đào
Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân
Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:
Bạch
cư Dị khách trung nguyệt thi: Hiểu tuỳ tàn nguyệt hành.
白居易客中月詩: 曉隨殘月行
(Bài thơ khách bộ hành trông trăng của ông Bạch cư Dị: Sớm ngày theo bóng trăng tàn mà đi)
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960)
Xét: Câu 2028 này, thời điểm trăng tà ở đây là đã nửa đêm về sáng, vì ở
trên câu 2026 là:
Lần nghe canh đã một phần trống ba
tức
trống điểm canh ba.
Theo ý riêng, với câu 2028 này có lẽ Nguyến Du đã liên tưởng đến câu Hiểu tuỳ tàn nguyệt hành của Bạch cư Dị.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 07/11/2020