Dịch thuật: Đã nguyền hai chữ đồng tâm (555) ("Truyện Kiều")


ĐÃ NGUYỀN HAI CHỮ ĐỒNG TÂM (555)
          Trong Kinh Dịch phần Hệ từ thượng có câu:
Nhị nhân đồng tâm, kì lợi đoạn kim; đồng tâm chi ngôn, kì xú như lan.
二人同心, 其利斷金; 同心之言, 其臭如蘭
          (Hai người mà đồng lòng thì sức mạnh có thể chặt đứt kim loại; lời nói mà đồng lòng thì thơm như hoa lan)

Đã nguyền hai chữ đồng tâm
Trăm năm thề chẳng ôm cầm thuyền ai
(“Truyện Kiều” 555 – 556)
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
(“Truyện Kiều” 1039 – 1040)
Bây giờ khăng khít dải đồng
Thêm người, người cũng chia lòng riêng tây
(“Truyện Kiều” 1341 – 1342)
Đồng tâm: Cùng một lòng yêu nhau.
Chén đồng: Chén rượu để thề đồng tâm với nhau.
Dải đồng: Lòng đồng tâm.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:
Đồng tâm
          Dịch: Đồng tâm chi ngôn kỳ xú như lan.
          : 同心之言其臭如蘭
          (Kinh Dịch: Lời nói đồng tâm, thơm như hoa lan)
Giải đồng
          Cổ thi: Mạc kết đồng tâm đới.
          古詩: 莫結同心帶
          (Thơ cổ: chớ kết giải đồng tâm)

Xét:
Dải đồng: tức “đồng tâm đới” 同心帶 hoặc “đồng tâm kết” 同心結. Ý chỉ sợi tơ hoặc sợi gấm có thắt nút “đồng tâm”. Thơ cổ thường dùng “đồng tâm đới”, “đồng tâm kết” làm vật tượng trưng chỉ đôi nam nữ yêu nhau.
Bản “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích,
Câu 555:                       Đã nguyền ĐÔI chữ đồng tâm
Câu 1040:            Tin sương luống những rày MONG mai chờ
Câu 1341:                BẤY LÂU KHẮNG KHÍCH GIẢI đồng
Trong “Tư liệu Truyện Kiều  - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm là:
Câu 555:                       Đã nguyền ĐÔI chữ đồng tâm
Câu 1040:            Tin sương luống HÃY  rày TRÔNG mai chờ
Câu 1341:                BẤY LÂU KHĂNG KHÍT DẢI đồng

                                                                    Huỳnh Chương Hưng
                                                                    Quy Nhơn 26/4/2020
Previous Post Next Post