Dịch thuật: Hai thân còn dở tiệc hoa chưa về (430) ("Truyện Kiều")


HAI THÂN CÒN DỞ TIỆC HOA CHƯA VỀ (430)
          Trong bài Xuân dạ yến tùng đệ đào lí viên tự 春夜宴从弟桃李园序 của Lí Bạch 李白 có câu:
          Khai quỳnh diên dĩ toạ hoa, phi vũ thương nhi tuý nguyệt.
          开琼筵以坐花, 飞羽觞而醉月
          (Bày tiệc lớn ngồi thưởng thức danh hoa, mau nâng li say cùng trăng sáng)
Trong thơ văn cổ, thường dùng “hoa diên” tức “tiệc hoa” để ví bữa tiệc thịnh soạn.

Đến nhà, vừa thấy tin nhà
Hai thân còn dở tiệc hoa chưa về
(“Truyện Kiều” 429 – 430)
Một nhà về đến, quan nha
Đoàn viên vội mở tiệc hoa vui vầy
(“Truyện Kiều” 3059 – 3060)
Tiệc hoa: Chữ Hán là “hoa diên” chỉ bữa tiệc vui linh đình.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:
          Cổ văn: Khai quỳnh diên dĩ toạ hoa.
          古文: 開瓊筵以坐花
          (Văn cổ: Mở tiệc ngọc để đãi hoa)
Và ở câu 3060:
Cổ văn: Khai quỳnh diên dĩ toạ hoa.
          古文: 開瓊筵以坐花
          (Văn cổ: Mở tiệc rượu để bày hoa)
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960) 

Xét: Theo ý riêng, “tiệc hoa” ở đây chỉ bữa tiệc nói chung. Chữ ‘hoa” thêm vào cho đẹp.
- Bản “Kim Vân Kiều”do Bùi Khánh Diễn chú thích, câu 3059 là:
Một ĐOÀN  về đến CÔNG nha
- Bản “Từ điển Truyện Kiều” của Đào Duy Anh, in năm 2000, và “Tư liệu Truyện Kiều  - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm, câu 3059 đều là:
Một ĐOÀN về đến quan nha
                                                     (Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)

                                                     Huỳnh Chương Hưng
                                                     Quy Nhơn 25/3/2020
Previous Post Next Post