Dịch thuật: Bí ẩn về tung tích hoàng hậu Ý An

BÍ ẨN VỀ TUNG TÍCH HOÀNG HẬU Ý AN

          Hoàng hậu của Minh Hi Tông Chu Do Hiệu 明熹宗朱由校họ Trương tên Yên , tự Tổ Nga 祖娥, người Tường Phù 祥符 (nay là Khai Phong 开封Nam 河南). Phụ thân là Trương Quốc Kỉ 张国纪, nhân vì con gái ở ngôi vị tôn quý, nên được phong là “Thái Khang Bá” 太康伯. Tháng 4 năm Thiên Khải 天启 nguyên niên (1621), Trương thị được sách lập làm hoàng hậu. Hi Tông ở ngôi 7 năm, hôn dung vô năng, triều chính bị hoạn quan Nguỵ Trung Hiền 魏忠贤 và nhũ mẫu họ Khách lũng đoạn. Nhân đó, giới sử học gọi thời kì 7 năm (1621 – 1627) niên hiệu Thiên Khải 天启là thời kì đen tối nhất của triều Minh. Con người Trương hoàng hậu chính trực, thường nhiều lần trước mặt Hi Tông chỉ ra hành vi bất pháp của Nguỵ Trung Hiền và Khách thị, nhưng trước sau Hi Tông chưa cảnh giác. Mãi đến lúc bệnh nặng, Hi Tông mới theo những lời khuyên của Trương hoàng hậu, thấy rõ dã tâm soán quyền của Nguỵ Trung Hiền cùng bè đảng của y, đồng ý truyền đế vị cho Tín Vương Chu Do Kiểm 信王朱由检.
          Sau khi Tư Tông 思宗kế vị (tức hoàng đế Sùng Trinh 崇祯), để củng cố chính quyền, dưới sự giúp đỡ của Trương hoàng hậu, không phụ lòng trông ngóng của quần thần, Tư Tông dứt khoát thanh trừ Yêm đảng Nguỵ Trung Hiền cùng bè đảng. Cảm kích tấm lòng của Trương hoàng hậu, Tư Tông ban cho hoàng tẩu tôn hiệu “Ý An Hoàng Hậu” 懿安皇后, hưởng sự đãi ngộ theo cấp bậc hoàng thái hậu.
          Ngày 18 tháng 3 năm Sùng Trinh thứ 17 (1644). Lí Tự Thành 李自成dẫn quân nông dân Đại Thuận 大顺công hãm Bắc Kinh, hoàng đế Sùng Trinh không còn đường chạy, sáng sớm ngày 19 thắt cổ tự tận tại Vạn Thọ sơn 万寿山 (Môi sơn 煤山). Hoàng hậu Chu thị 周氏cũng tự sát thân vong trong cung, duy chỉ hoàng hậu Ý An không rõ tung tích. Từ đó dẫn đến nhiều lời đồn đoán, trở thành nghi án lịch sử khoảng thời Minh Thanh.
          Theo sử liệu ghi chép, về tung tích của hoàng hậu Ý An đại để có 4 thuyết:
1- Hoàng hậu Ý An tự ải thân vong.
Theo Lí Trị Đình 李治亭chủ biên bộ Minh đại hoàng đế bí sử 明代皇帝秘史: Hoàng đế Sùng Trinh sau khi mệnh cho hoàng hậu Chu thị tự ải, đích thân Sùng Trinh đến cung Khôn Ninh 坤宁nghiệm thi. Đồng thời ban dãi lụa trắng cho Viên quý phi 袁贵妃 cùng các phi tần ở Tây cung, lệnh cho họ “cẩn thủ trinh tiết, bảo toàn tổ chế” 谨守贞节, 保全祖制. Các phi tần trừ những người tự tận, những người đào thoát đều bị bắt lại, Sùng Trinh đế đích thân rút kiếm giết từng người. Lát sau tìm hỏi tung tích hoàng hậu Ý An, đồng thời sai thái giám đem lụa để hoàng hậu tự tận, thái giám nói tận mắt thấy “Trương hoàng hậu tự tận liễu” 张皇后自尽了 (Trương hoàng hậu đã tự tận rồi). Hạ Túc 贺宿 trong Ý An sự lược 懿安事略 cũng chép rằng:
          Sùng Trinh Giáp Thân, tặc nhập kinh sư, cung trung đỉnh phí, hậu văn biến tự ải.
          崇祯甲申, 贼入京师, 宫中鼎沸, 后闻变自缢 .
          (Năm Giáp Thân niên hiệu Sùng Trinh, giặc tiến vào kinh sư, tình hình trong cung nóng bỏng như nước sôi, hoàng hậu nghe có biến đã tự ải.)
          Chúng tôi cho rằng thuyết này đáng tin.
2- Hoàng hậu Ý An được tướng lĩnh của quân khởi nghĩa nông dân là Lí Nham李岩 cứu.
          Theo Bành Tôn Di 彭孙贻trong Bình khấu chí 平寇志: Nguỵ tướng quân Lí Nham vào phủ của Thành Quốc Công 成国公, hoàng hậu Ý An trong phủ, nghe đế và hậu đều băng bèn định tự ải. Nham sau khi hỏi ra biết được liền gọi bọn khiêng kiệu lệnh cho lão cung nhân đưa về nhà cha mẹ.
          Còn có nhiều tư liệu chép về thuyết này, cũng có thể tin.
3- Hoàng hậu Ý An cải trang trốn đi.
          Kế Lục Kì 计六奇 trong Minh quý bắc lược 明季北略 có chép: Hoàng thượng ra khỏi Nam cung, sai người đến chỗ hoàng hậu Ý An, khuyên hoàng hậu tự tử, trong lúc vội vàng cấp bách không đạt được. Lưỡng cung đã tự tận, cung nhân gào khóc chạy ra ngoài, trong cung đại loạn. Hoàng hậu Ý An lấy áo xanh trùm đầu, đi bộ đến nhà Chu Thuần Thần 朱纯臣 (Thành Quốc Công 成国公).
          Thuyết này tựa hồ không đáng tin, theo khảo biện những sử liệu có liên quan, người lấy áo xanh trùm đầu không phải là hoàng hậu Ý An mà là một cung nhân.
4- Hoàng hậu Ý An ra đón nghĩa quân.
          Theo Triệu Sĩ Cẩm 赵士锦 trong Giáp Thân kỉ sự 甲申纪事: Tương truyền hoàng hậu Ý An ra nghinh đón nghĩa quân đồng thời dâng vàng bạc, sau không rõ tung tích thế nào.
          Chúng tôi cho rằng, thuyết này không phù hợp với tính cách của hoàng hậu Ý An, hoàng thành nguy cấp đến nơi, hoàng hậu không thể không nghĩ tới giang sơn Đại Minh, bỏ Sùng Trinh đế mà đầu hàng.
          Về nơi táng hoàng hậu Ý An, trong Trung Quốc hoàng hậu toàn truyện 中国皇后全传 do Xa Cát Tâm 车吉心 chủ biên, (Chu Hưng 周兴) chép rằng : Sau khi hoàng hậu Ý An tự ải thân vong, “năm Thuận Trị 顺治 nguyên niên (1644) Thanh Thế Tổ Phúc Lâm 清世祖福临 mệnh đem di thể Trương hoàng hậu hợp táng tại lăng Hi Tông”. 

                                                                        Huỳnh Chương Hưng
                                                                        Quy Nhơn 13/02/2019

Nguyên tác Trung văn
Ý AN HOÀNG HẬU HẠ LẠC CHI MÊ
 懿安皇后下落之谜
Tác giả: Lưu Kiến Bình 刘建平, Lí Quảng Sinh 李广生
Trong quyển
TRUNG QUỐC LỊCH SỬ CHI MÊ
中国历史之谜
Chủ biên: Lí Quảng Sinh 李广生
Thiên Tân: Bách hoa văn nghệ xuất bản xã, 2001
Previous Post Next Post