Dịch thuật: Đại hạn vân nghê (thành ngữ)

ĐẠI HẠN VÂN NGHÊ
大旱云霓
ĐẠI HẠN TRÔNG MƯA

Giải thích: Vân nghê 云霓: điềm báo trời mưa. Khi đại hạn, mọi người trông mong mưa xuống, hình dung mong đợi cấp thiết. Cũng dùng để ví mong thoát được cảnh khốn khó.
Xuất xứ: Chiến Quốc . Mạnh Kha 孟轲: Mạnh Tử - Lương Huệ Vương hạ 孟子  - 梁惠王下.

          Thời Chiến Quốc, có một năm nước Tề xuất binh thảo phạt nước Yên giành được thắng lợi. Nhưng chẳng bao lâu, mấy nước chư hầu thương nghị nên liên hiệp lại phản kích nước Tề để cứu nước Yên. Việc đó khiến Tề Tuyên Vương 齐宣王 vô cùng lo lắng.
          Ngày nọ, Tề Tuyên Vương hỏi Mạnh Tử:
          - Nhiều nước muốn liên hiệp để đánh ta, ta phải ứng phó như thế nào?
          Mạnh Tử đáp rằng:
          - Điều này nên trách ngài! Nghĩ đến thời trước, ông Thang 汤 nhà Thương dẫn quân chinh phạt phía đông, bách tính phía tây không vui; chinh phạt phía nam, bách tính phía bắc không vui. Vì sao không vui? Họ bảo rằng: ‘Chúng tôi trông mong đội quân Thương Thang như trời hạn lâu ngày trông mong mây đen và cầu vồng (nhược đại hạn chi vọng vân nghê dã 若大旱之望云霓也). Chúng tôi rất mong, mau mau đến chỗ chúng tôi đi!’ Do bởi đội quân Thương Thang là đội quân nhân nghĩa, giống như mưa xuống kịp thời, bách tính làm sao có thể không vui mừng cổ vũ? Còn đội quân nước Tề thì khác, chỉ cướp đoạt và khuếch trương. Bạo ngược vô đạo như thế, bách tính nước Yên làm sao có thể chịu được, tất nhiên phải đuổi đi, các nước khác cũng sẽ đến giúp để thảo phạt nước Tề, bởi cũng sợ ngài sẽ đối đãi với họ như vậy.
          - Thế thì ta phải như thế nào?
          Mạnh Tử bảo rằng:
          - Chỉ có một cách duy nhất: Hãy thả hết tù nhân nước Yên để họ về nhà, trả lại báu vật cho nước Yên, để nước Yên tái lập vị quân chủ, cuối cùng triệt thoái đội quân nước Tề. Có như vậy, quân đội các nước sẽ không thảo phạt ngài.

                                                       Huỳnh Chương Hưng
                                             Quy Nhơn 30/7/2018

Nguyên tác Trung văn
ĐẠI HẠN VÂN NGHÊ
大旱云霓
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004. 
Previous Post Next Post