TRƯỜNG
MÔN MÃI PHÚ
长门买赋
MUA PHÚ TRƯỜNG MÔN
Giải
thích: điển cố
này hình dung phụ nữ bị thất sủng, trong lòng buồn phiền u uất. Hoặc dùng
“Thiên kim phú” 千金赋,
“mại phú thiên kim” 卖赋千金 khen tặng văn chương mĩ diệu, giá trị rất cao.
Xuất
xứ: Hán . Ban Cố班固: Hán thư – Ngoại thích truyện 汉书
- 外戚传
Hán
Vũ Đế 汉武帝
lúc còn nhỏ, rất thích A Kiều 阿娇 con gái của người cô, nói rằng, nếu được A Kiều làm vợ sẽ cất
nhà vàng cho nàng. Về sau quả nhiên Hán Vũ Đế thành hôn với A Kiều, lập A Kiều
làm Trần hoàng hậu.
Sau
này Hán Vũ Đế lại sủng ái Vệ Phu Nhân 卫夫人, Trần hoàng hậu vô cùng ghen ghét. Có một thời gian, Vệ Phu
Nhân thường sinh bệnh, mấy lần suýt chút nữa là mất mạng. Hán Vũ Đế điều tra
nguyên nhân, phát hiện Trần hoàng hậu vì ghen ghét Vệ Phu Nhân, đã cho mời thầy
cúng làm phép thuật trong cung. Vũ Đế cả giận, biếm Trần hoàng hậu đến cung Trường
Môn 长门.
Sau
khi Trần hoàng hậu bị biếm ra ở cung Trường Môn, vô cùng đau khổ. Bà hồi tưởng
đến lời hứa “kim ốc tàng kiều” 金屋藏娇 của Hán Vũ Đế năm nào,
Cảm thấy có thể khiến Vũ Đế hồi
tâm chuyển ý. Trần hoàng hậu nghe nói nơi quận Thục có một tài tử tên là Tư Mã
Tương Như 司马相如,
là diệu thủ viết văn trong thiên hạ, liền sai người đem tặng cho Tư Mã Tương
Như hơn trăm cân vàng, nhờ ông viết một bài văn cho mình để đánh động Hán Vũ Đế.
Tư Mã Tương Như liền viết bài Trường Môn
phú 长门赋, bài phú bày tỏ nỗi bi ai sầu
khổ của Trần hoàng hậu tại cung Trường Môn, cùng với tình cảm thương nhớ của bà
đối với Hán Vũ Đế. Văn từ mĩ diệu, cảm động lòng người.
Hán
Vũ Đế đọc qua bài Trường Môn phú của
Tư Mã Tương Như, rất cảm động, thế là xá miễn cho Trần hoàng hậu và đối xử với
bà tốt như xưa.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 31/01/2016
Nguyên tác Trung văn
TRƯỜNG MÔN MÃI PHÚ
长门买赋
Trong quyển
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ
CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại
văn nghệ xuất bản xã, 2004.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật